Đoạn Trường Tân Thanh (Phần 1)

Tôi làm thêm phần này từ hồ sơ "kimvkieu.zip" ở ftp://ftp.media.mit.edu/pub/Vietnet.

Nơi lưu trữ này được thiết lập khi các kiểu chữ VPS còn thông dụng, (nay 2009 không còn nữa), và mọi người đều chuyển sang UNICODE.

Hồ sơ nguyên thủy chứa truyện Kiều theo 3 dạng: Việt, Anh, Pháp dưới dạng KVK.HLP ngày nay không còn được hỗ trợ bởi Windows Vista. Nếu có bản "Genuine Windows Vista" thì có thể hạ tải phần phụ để đọc hồ sơ dạng .HLP này. Ngoài ra nó còn chứa 13 hình minh họa cho truyện Kiều.

Sau nhiều lần thay đổi máy vi tính vì ổ đĩa cứng bị hư, tôi không còn hồ-sơ 'kimvkieu.zip' nữa; mà chỉ còn những hồ-sơ sau khi un-zip. Vì không muốn công trình này bị mai một nên tôi mới đem vào mạng lưới toàn cầu. Nếu ai muốn có bản tiếng Anh hoặc tiếng Pháp thì gởi điện thư cho tôi theo địa chỉ sau:

nguyen5852@gmail.com

Bản văn có thêm chú thích về các tape ngâm thơ tương ứng bởi Hồng-Vân từ trang nhà:

http://www.trangsuoitu.org/MP3-Cacvandephathoc3.htm

dưới tựa đề 'Thúy Kiều'.

Khi xem nên mở Windows hết màn hình để thưởng thức những hình vẽ đính kèm.

Nhân đây tôi giới thiệu thêm nhu liệu để chuyển đổi các bản văn sang các kiểu chữ khác nhau như:

VPS, VNI, VISCII, TCVN-3, UNICODE, ... của trang nhà:

http://viettudan.net/36993/index.html

Phụ lục tiểu sử Nguyễn Du từ WikipediA

Nguyễn Du

From Wikipedia, the free encyclopedia

Jump to: navigation, search

Nguyễn Du (1765–1820, pennames Tố Như and Thanh Hiên) is a celebrated Vietnamese poet who wrote in Chữ Nôm, the ancient writing script of Việt Nam. He is most known for writing the epic poem The Tale of Kiều.

Contents

• Bắc Hành Tạp Lục (Travels to the North)

• Điêu la thành ca giả

• Long thành cầm giả ca

• Mộng đắc thái liên

• Nam Trung Tạp Ngâm (Various Poems)

• Ngẫu hứng V

• Ngô gia Đệ cựu ca cơ

• Thác lời trai phường nón

• Thanh Hiên thi tập (Poems of Thanh Hiên)

• Văn chiêu hồn

[edit] Biography

[edit] Youth

Nguyễn Du was born in 1765 in Tiên Điền village, Nghi Xuân district, Nghệ Tĩnh province (now Hà Tĩnh province), Vietnam. He was the seventh child of Nguyễn Nghiễm, a former prime minister under the Lê Dynasty. By the age of thirteen, Nguyen had lost both of his parents, so for most of his teen years he lived with his brother Nguyễn Khản or with his brother-in-law Đoàn Nguyễn Tuấn.

At the age of 19 (some sources say 17), Nguyen passed the provincial examination and received the title of "tú tài", which made him (very roughly) the equivalent of a high school graduate. However, in Nguyen Du's time this was a far more difficult credential to obtain both because few people were affluent enough to devote themselves to study and because of exacting standards applied.

Nguyen’s mother was his father’s third wife, noted for her ability at singing and composing poetry. In fact, she made her living by singing, which at that time was considered a disreputable occupation. It is said that Nguyễn may have inherited a part of his talents from his mother. He loved listening to traditional songs; and there was a rumour that, when he was 18, he himself eloped with a songstress.

[edit] Adulthood

After passing the provincial exam, he was appointed to the position of a military advisor in the Royal (Trinh) army. After the Trinh Lords were defeated in 1786 by Nguyen Hue (the second youngest, most able and popular of the three Tay Son brothers), Nguyen Du refused to serve in the Tay Son administration. He was arrested and held for some time before moving back to his native village in the north of the country.

When Nguyen Anh defeated the Tây Sơn and took control over all of Vietnam in 1802, Nguyen Du agreed to serve in his administration (many mandarins from the north refused to do this as it was widely felt that a mandarin should only serve one dynasty). At first he was given his old post of military advisor but after a decade he was promoted to ambassador to China (1813). While in China, he discovered and translated the Ming dynasty era tale that would become the basis for the Tale of Kieu. He was later appointed to two more diplomatic missions to Peking, but before he could depart for the last one, he died of a long illness for which he refused treatment.

Nguyen's father had been a minister under the Lê dynasty, and his family had benefited greatly under their rule. For most of his life, Nguyen Du was haunted by what he felt was his own betrayal of the rightful rulers of Vietnam, which occurred when he accepted a post under the Nguyễns.

[edit] The Tale of Kieu

See Tale of Kieu

It is necessary to keep in mind his historical and social background in order to understand both Nguyen Du and his main work, The Tale of Kieu (Vietnamese Truyện Kiều), which was based on an earlier work known as Kim Vân Kiều and was originally titled Đoạn Trường Tân Thanh (lit. new accents of a heart-rending song).

The Tale of Kieu was written under a pen-name as the story was quite critical of the basic tenets of Confucian morality. It is a tragic tale of two lovers forced apart by the girl's loyalty to her family honor. Nguyen added his own pain and guilt over the self-betrayal of his own code of honor, and the result is one of the greatest masterpieces of Vietnamese literature.

In Vietnam, the poem is so popular and beloved that (it is claimed) there are illiterate peasants who know the whole epic by heart and can recite it without a mistake.

[edit] Other works

Besides Vietnamese poetry, Nguyen also wrote some poems in Chinese.

Đoạn Trường Tân Thanh

Nhà họ Vương

V1                        Trăm năm trong cõi người ta,

V2              Chữ tài, chữ mệnh, khéo là ghét nhau.

V3                        Trải qua một cuộc bể dâu,

V4              Những điều trông thấy mà đau đớn lòng;

V5                        Lạ gì bỉ sắc, tư phong,

V6              Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen.

V7                        Cảo thơm lần giở trước đèn,

V8              "Phong tình cổ lục" còn truyền sử xanh.

V9                        Rằng: năm Gia Tĩnh triều Minh,

V10            Bốn phương phẳng lặng, hai Kinh vững vàng.

V11                     Có nhà viên ngoại họ Vương,

V12            Gia tư nghĩ cũng thường thường bậc trung,

V13                     Một trai con thứ rốt lòng,

V14            Vương Quan là chữ, nối dòng nho gia.

V15                     Ðầu lòng hai ả tố nga,

V16            Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân.

V17                     Mai cốt cách, tuyết tinh thần:

V18            Một người một vẻ, mười phân vẹn mười.

V19                     Vân xem trang trọng khác vời,

V20            Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.

V21                     Hoa cười, ngọc thốt, đoan trang,

V22            Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.

V23                     Kiều càng sắc sảo mặn mà,

V24            So bề tài sắc, lại là phần hơn.

V25                     Làn thu thủy, nét xuân sơn,

V26            Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh

V27                     Một hai nghiêng nước nghiêng thành,

V28            Sắc đành đòi một, tài đành họa hai.

V29                     Thông minh vốn sẵn tính trời,

V30            Pha nghề thi hoạ, đủ mùi ca ngâm,

V31                     Cung, thương, lầu bậc ngũ âm,

V32            Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.

V33                     Khúc nhà tay lựa nên chương,

V34            Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân.

V35                     Phong lưu rất mực hồng quần,

V36            Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê

V37                     Êm đềm trướng rũ màn che,

V38            Tường đông ong bướm đi về mặc ai.

Viếng mộ Ðạm Tiên

V39                     Ngày xuân con én đưa thoi,

V40            Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi

V41                     Cỏ non xanh tận chân trời,

V42            Cành lê trắng điểm một vài bông hoa

V43                     Thanh minh trong tiết tháng ba,

V44            Lễ là Tảo mộ, hội là Ðạp thanh.

V45                     Gần xa nô nức yến anh,

V46            Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân

V47                     Dập diù tài tử giai nhân,

V48            Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.

V49                     Ngổn ngang gò đống kéo lên,

V50            Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay

V51                     Tà tà bóng ngả về tây,

V52            Chị em thơ thẩn dan tay ra về.

V53                     Bước lần theo ngọn tiểu khê,

V54            Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh

V55                     Nao nao dòng nước uốn quanh,

V56            Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang

V57                     Sè sè nấm đất bên đường,

V58            Dầu dầu ngọn cỏ, nửa vàng nửa xanh,

V59                     Rằng: "Sao trong tiết Thanh minh,

V60            Mà đây hương khói vắng tanh thế này?"

V61                     Vương Quan mới dẫn gần xa:

V62            "Ðạm Tiên nàng ấy xưa là ca nhi

V63                     "Nổi danh tài sắc một thì,

V64            "Xôn xao ngoài cửa, hiếm gì yến anh.

V65                     "Phận hồng nhan có mong manh,

V66            "Nửa chừng xuân, thoắt gãy cành thiên hương

V67                     "Có người khách ở viễn phương,

V68            "Xa nghe cũng nức tiếng nàng tìm chơi

V69                     "Thuyền tình vừa ghé đến nơi,

V70            "Thì đà trâm gãy bình rơi bao giờ!

V71                     "Buồng không lạnh ngắt như tờ,

V72            "Dấu xe ngựa đã rêu lờ mờ xanh

V73                     "Khóc than khôn xiết sự tình,

V74            "Khéo vô duyên bấy là mình với ta!

V75                     "Ðã không duyên trước chăng mà,

V76            "Thì chi chút ước gọi là duyên sau,

V77                     "Sắm sanh nếp tử, xe trâu,

V78            "Vùi nông một nấm, mặc dầu cỏ hoa,

V79                     "Trải bao thỏ lặn, ác tà,

V80            "Ấy mồ vô chủ, ai mà viếng thăm!"

V81                     Lòng đâu sẵn món thương tâm

V82            Thoạt nghe Kiều đã đầm đầm châu sa:

V83                     "Ðau đớn thay, phận đàn bà!

V84            "Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung

V85                     "Phũ phàng chi bấy Hoá công!

V86            "Ngày xanh mòn mỏi, má hồng phôi pha

V87                     "Sống làm vợ khắp người ta

V88            "Hại thay! Thác xuống làm ma không chồng!

V89                     "Nào người phượng chạ, loạn chung,

V90            "Nào người tích lục, tham hồng là ai?

V91                     "Ðã không kẻ đoái, người hoài,

V92            "Sẵn đây ta kiếm một vài nén hương

V93                     "Gọi là gặp gỡ giữa đường,

V94            "Họa là người dưới suối vàng biết cho."

V95                     Lâm râm khấn khứa nhỏ to

V96            Sụp ngồi, đặt cỏ trước mồ, bước ra.

V97                     Một vùng cỏ áy, bóng tà,

V98            Gió hiu hiu thổì một và bông lau.

V99                     Rút trâm sẵn giắt mái đầu

V100                   Vạch da cây, vịnh bốn câu ba vần

V101                             Lại càng mê mẩn tâm thần,

V102                   Lại càng đứng lặng tần ngần chẳng ra

V103                             Lại càng ủ dột nét hoa

V104                   Sầu tuôn đứt nối, châu sa vắn dài!

V105                             Vân rằng: "Chị cũng nực cười,

V106                   "Khéo dư nước mắt, khóc người đời xưa!"

V107                             Rằng: "Hồng nhan tự nghìn xưa,

V108                   "Cái điều bạc mệnh có chừa ai đâu.

V109                             "Nỗi niềm tưởng đến mà đau,

V110                   "Thấy người nằm đó, biết sau thế nào?"

V111                             Quan rằng: "Chị nói hay sao,

V112                   "Một lời là một vận vào khó nghe!

V113                             "Ở đây âm khí nặng nề,

V114                   "Bóng chiều đã ngả, dặm về còn xa."

V115                             Kiều rằng: "Những đấng tài hoa,

V116                   "Thác là thể phách, còn là tinh anh

V117                             "Dễ hay tình lại gặp tình,

V118                   "Chờ xem, ắt thấy hiển linh bây giờ."

V119                             Một lời nói chửa kịp thưa,

V120                   Phút đâu trận gió cuốn cờ đến ngay,

V121                             ào ào đổ lộc, rung cây,

V122                   Ở trong đường có hương bay ít nhiều

V123                             Ðè chừng ngọn gió lần theo,

V124                   Dấu giày từng bước in rêu rành rành

V125                             Mặt nhìn, ai nấy đều kinh,

V126                   Nàng rằng: "Này thực tinh thành chẳng xa

V127                             "Hữu tình ta lại gặp ta,

V128                   "Chớ nề u hiển, mới là chị em."

V129                             Ðã lòng hiển hiện cho xem,

V130                   Tạ lòng, nàng lại nối thêm vài lời

V131                             Lòng thơ lai láng bồi hồi,

V132                   Gốc cây, lại vạch một bài cổ thi.

Buổi sơ giao giữa Kim Trọng & Kiều

V133                             Dùng dằng nửa ở nửa về,

V134                   Nhạc vàng đâu đã tiếng nghe gần gần

V135                             Trông chừng thấy một văn nhân

V136                   Lỏng buông tay khấu, bước lần dặm băng.

V137                             Ðề huề lưng túi gió trăng,

V138                   Sau lưng theo một vài thằng con con.

V139                             Tuyết in sắc ngựa câu dòn,

V140                   Cỏ pha mùi áo nhuộm non da trời.

V141                             Nẻo xa mới tỏ mặt người,

V142                   Khách đà xuống ngựa, tới nơi tư tình

V143                             Hài văn lần bước dặm xanh,

V144                   Một vùng như thể cây quỳnh, cành giao

V145                             Chàng Vương quen mặt ra chào

V146                   Hai Kiều e lệ nép vào dưới hoa.

V147                             Nguyên người quanh quất đâu xa,

V148                   Họ Kim tên Trọng vốn nhà trâm anh.

V149                             Nền phú hậu, bậc tài danh,

V150                   Văn chương nết đất, thông minh tính trời

V151                             Phong tư tài mạo tuyệt vời,

V152                   Vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa

V153                             Chung quanh vẫn đất nước nhà,

V154                   Với Vương Quan trước vẫn là đồng thân.

V155                             Trộm nghe thơm nức hương lân,

V156                   Một nền Ðồng tước, khoá xuân hai Kiều.

V157                             Nước non cách mấy buồng thêu,

V158                   Những là trộm dấu, thầm yêu chốc mòng.

V159                             May thay giải cấu tương phùng,

V160                   Gặp tuần đố lá thoả lòng tìm hoa.

V161                             Bóng hồng nhác thấy nẻo xa,

V162                   Xuân lan, thu cúc, mặn mà cả hai

V163                             Người quốc sắc, kẻ thiên tài,

V164                   Tình trong như đã, mặt ngoài còn e.

V165                             Chập chờn cơn tỉnh, cơn mê,

V166                   Rốn ngồi chẳng tiện, dứt về chỉn khôn.

V167                             Bóng tà như giục cơn buồn

V168                   Khách đà lên ngựa, người còn ghé theo

V169                             Dưới dòng nước chảy trong veo,

V170                   Bên cầu tơ liễu bóng chiều thướt tha.

Báo mộng

V171                             Kiều từ trở gót trướng hoa

V172                   Mặt trời gác núi chiêng đà thu không

V173                             Gương Nga chênh chếch dòm song

V174                   Vàng gieo ngấn nước, cây lồng bóng sân

V175                             Hải đường lả ngọn đông lân,

V176                   Giọt sương gieo nặng, cành xuân là đà

V177                             Một mình lặng ngắm bóng Nga

V178                   Rộn đường gần với nổi xa bời bời:

V179                             "Người mà đến thế thì thôi,

V180                   "Ðời phồn hoa cũng là đời bỏ đi

V181                             "Người đâu gặp gỡ làm chi,

V182                   Trăm năm biết có duyên gì hay không?"

V183                             Ngổn ngang trăm mối tơ lòng,

V184                   Nên câu tuyệt diệu ngụ trong tính tình

V185                             Chênh chênh bóng nguyệt xế mành

V186                   Tựa ngồi bên triện, một mình thiu thiu.

V187                             Thoắt đâu thấy một tiểu kiều,

V188                   Có chiều phong vận, có chiều thanh tân

V189                             Sương in mặt, tuyết pha thân,

V190                   Sen vàng lãng đãng, như gần như xa

V191                             Rước mừng, đón hỏi dò la:

V192                   "Ðào nguyên lạc lối đâu mà đến đây?

V193                             Thưa rằng: "Thanh khí, xưa nay,

V194                   "Mới cùng nhau lúc ban ngày đã quên?

V195                             "Hàn gia ở mái tây thiên,

V196                   "Dưới dòng nước chảy, bên trên có cầu

V197                             "Mấy lòng hạ cố đến nhau,

V198                   "Mấy lời hạ tứ ném châu gieo vàng.

V199                             "Vâng trình hội chủ xem tường,

V200                   "Mà xem trong sổ đoạn trường có tên

V201                             "Âu đành quả kiếp nhân duyên,

V202                   "Cũng người một hội, một thuyền đâu xa!

V203                             "Này mười bài mới, mới ra,

V204                   "Câu thần lại mượn bút hoa vẽ vời."

V205                             Kiều vâng lĩnh ý đề bài,

V206                   Tay tiên một vẫy, đủ mười khúc ngâm

V207                             Xem thơ nức nở khen thầm:

V208                   "Giá đành tú khẩu, cẩm lân, khác thường!

V209                             "Ví đem vào tập đoạn trường,

V210                   "Thì treo giải nhất, chi nhường cho ai!"

V211                             Thềm hoa khách đã trở hài,

V212                   Nàng còn cầm lại một hai tự tình

V213                             Gió đâu sịch bức mành mành,

V214                   Tỉnh ra mới biết rằng mình chiêm bao

V215                             Trông theo nào thấy đâu nào,

V216                   Hương thừa dường hãy ra vào đâu đây!

V217                             Một mình lưỡng lự canh chầy,

V218                   Ðường xa, nghĩ nỗi sau này mà kinh

V219                             Hoa trôi, bèo dạt, đã đành,

V220                   Biết duyên mình, biết phận mình thế thôi!

V221                             Nỗi riêng lớp lớp sóng giồi,

V222                   Nghĩ đòi cơn, lại sụt sùi đòi cơn

V223                             Giọng Kiều rền rĩ trướng loan,

V224                   Nhà huyên chợt tỉnh, hỏi: "Cơn cớ gì?"

V225                             "Cớ sao trằn trọc canh khuya,

V226                   "Màu hoa lê hãy dầm dề giọt mưa?"

V227                             Thưa rằng: "Chút phận ngây thơ,

V228                   "Dưỡng sinh đòi nợ tóc tơ chưa đền

V229                             "Buổi ngày chơi mả Ðạm Tiên,

V230                   "Nhắp đi, thoắt thấy ứng liền chiêm bao

V231                             "Ðoạn trường là số thế nào?

V232                   "Bài ra thế ấy, vịnh vào thế kia

V233                             "Cứ trong mộng triệu mà suy

V234                   Phận con thôi có ra gì mai sau!"

V235                             Dạy rằng: "Mộng triệu cứ đâu?

V236                   "Bỗng không mua não chuốc sầu, nghĩ nao!"

V237                             Vâng lời khuyên giải thấp cao

V238                   Chưa xong điều nghĩ, đã đào mạch Tương

V239                             Ngoài song thỏ thẻ oanh vàng

V240                   Nách tường bóng liễu bay sang láng giềng

V241                             Hiên tà gác bóng nghiêng nghiêng

V242                   Nỗi riêng, riêng chạnh tấc riêng một mình.

Lời nguyện ước

V243                             Cho hay là giống hữu tình

V244                   Ðố ai gỡ mối tơ mành cho xong

V245                             Chàng Kim từ lại thư-song

V246                   Nỗi nàng canh cánh bên lòng biếng khuây

V247                             Sầu đong càng khắc càng đầy,

V248                   Ba thu dọn lại một ngày dài ghê!

V249                             Mây tần khóa kín song the

V250                   Bụi hồng lẽo đẽo đi về chiêm bao

V251                             Tuần trăng khuyết, điã dầu hao,

V252                   Mặt mơ tưởng mặt, lòng ngao ngán lòng.

V253                             Buồng văn hơi lạnh như đồng

V254                   Trúc se ngọn thỏ, tơ trùng phím loan

V255                             Mành tương phơn phớt gió đàn

V256                   Hương gây mùi nhớ, trà khan giọng tình:

V257                             "Ví chăng duyên nợ ba sinh,

V258                   "Làm chi những thói khuynh thành trêu ngươi?"

V259                             Bâng khuâng nhớ cảnh, nhớ người,

V260                   Nhớ nơi kỳ ngộ vội dời chân đi

V261                             Một vùng cỏ mọc xanh rì,

V262                   Nước ngâm trong vắt, thấy gì nữa đâu!

V263                             Gió chiều như gợi cơn sầu

V264                   Vi-lô hiu hắt như mầu khơi trêu

V265                             Nghề riêng nhớ ít, tưởng nhiều,

V266                   Xăm xăm đè nẻo Lam kiều dần sang

V267                             Thâm nghiêm, kín cổng, cao tường,

V268                   Cạn dòng lá thắm; dứt đường chim xanh.

V269                             Lơ thơ tơ liễu buông mành

V270                   Con oanh học nói trên cành miả mai

V271                             Mấy lần cửa đóng then cài

V272                   Ðầy thềm hoa rụng, biết người ở dâu?

V273                             Tần ngần đứng suốt giờ lâu

V274                   Dạo quanh chợt thấy mái sau có nhà

V275                             Là nhà Ngô Việt thương gia,

V276                   Buồng không để đó, người xa chưa về

V277                             Lấy điều du học hỏi thuê

V278                   Túi đàn, cặp sách, đề huề dọn sang

V279                             Cỏ cây, cỏ đá sẵn sàng

V280                   Có hiên Lãm thúy, nét vàng chưa phai.

V281                             Mầng thầm chốn ấy chữ bài

V282                   Ba sinh âu hẳn duyên Trời chi đây!

V283                             Song hồ nửa khép cánh mây

V284                   Tường đông ghé mắt ngày ngày hằng trông

V285                             Tấc gang đồng tỏa nguyên phong

V286                   Tịt mù nào thấy bóng hồng vào ra

V287                             Nhận từ quán khách lân la,

V288                   Tuần trăng thấm thoát nay đà thêm hai

V289                             Cách tường phải buổi êm trời,

V290                   Dưới đào đường có bóng người thướt tha

V291                             Buông cầm, xóc áo, vội ra,

V292                   Hương còn thơm nức, người đà vắng tanh

V293                             Lần theo tường gấm dạo quanh

V294                   Trên đào nhác thấy một cành kim thoa

V295                             Giơ tay với lấy về nhà:

V296                   "Này trong khuê các, đâu mà đến đây?

V297                             "Gẫm âu người ấy, báu này

V298                   "Chẳng duyên chưa dễ vào tay ai cầm!"

V299                             Liền tay ngắm nghiá biếng nằm

V300                   Hãy còn thoang thoảng hương trầm chưa phai.

V301                             Tan sương đã thấy bóng người

V302                   Quanh tường ra ý tìm tòi ngẩn ngơ

V303                             Sinh đà có ý đợi chờ,

V304                   Cách tường lên tiếng xa đưa ướm lòng:

V305                             "Thoa này bắt được hư không,

V306                   "Biết đâu Hợp phố mà mong châu về?"

V307                             Tiếng Kiều nghe lọt bên kia:

V308                   "Ơn lòng quân tử sá gì của rơi,

V309                             "Chiếc thoa nào của mấy mươi,

V310                   "Mà lòng trọng nghiã, khinh tài xiết bao!"

V311                             Sinh rằng: "Lân lý ra vào,

V312                   "Gần đây nào phải người nào xa xôi

V313                             "Ðược rày nhờ chút thơm rơi

V314                   "Kể đà thiểu não lòng người bấy nay!

V315                             "Bấy lâu mới được một ngày

V316                   "Dừng chân gạn chút niềm tây gọi là."

V317                             Vội về thêm lấy của nhà,

V318                   Xuyến vàng đôi chiếc, khăn là một vuông

V319                             Bậc mây đón bước ngọn tường,

V320                   Phải người hôm nọ rõ ràng chẳng nhe!

V321                             Sượng sùng giữ ý rụt rè

V322                   Kẻ nhìn rõ mặt, người e cúi đầu.

V323                             Rằng: "Từ ngẫu nhĩ gặp nhau,

V324                   "Thầm trông, trộm nhớ, bấy lâu đã chồn.

V325                             "Xương mai tính đã rủ mòn

V326                   "Lần lừa ai biết hãy còn hôm nay!

V327                             "Tháng tròn như gửi cung mây

V328                   "Trần trần một phận ấp cây đã liều!

V329                             "Tiện đây xin một hai điều,

V330                   "Ðài gương soi đến dấu bèo cho chăng!"

V331                             Ngần ngừ nàng mới thưa rằng:

V332                   "Thói nhà băng tuyết, chất hằng phỉ phong.

V333                             "Dầu khi lá thắm chỉ hồng

V334                   "Nên chăng thì cũng tại lòng mẹ cha.

V335                             "Nặng lòng xót liễu vì hoa

V336                   "Trẻ thơ đã biết đâu mà dám thưa!"

V337                             Sinh rằng: "Rày gió, mai mưa

V338                   "Ngày xuân đã dễ tình cờ mấy khi!

V339                             "Dầu chăng xét tấm tình si

V340                   "Thiệt đây mà có ích gì đến ai?

V341                             "Chút chi gắn bó một hai

V342                   "Cho đành rồi sẽ liệu bài mối manh.

V343                             "Khuôn thiêng dầu phụ tấc thành

V344                   "Cũng liều bỏ quá xuân xanh một đời.

V345                             "Lượng xuân dầu quyết hẹp hòi

V346                   "Công đeo duổi chẳng thiệt thòi lắm ru!"

V347                             Lặng nghe lời nói như ru

V348                   Chiều xuân dễ khiến, nét thu ngại ngùng.

V349                             Rằng: "Trong buổi mới lạ lùng,

V350                   Nể lòng có lẽ cầm lòng cho đang!

V351                             "Ðã lòng quân tử đa mang

V352                   "Một lời vâng tạc đá vàng thủy chung."

V353                             Ðược lời như cởi tấm lòng

V354                   Giở kim thoa với khăn hồng trao tay

V355                             Rằng: "Trăm năm cũng từ đây,

V356                   "Của tin, gọi một chút này làm ghi."

V357                             Sẵn tay khăn gấm, quạt quì,

V358                   Với cành thoa ấy tức thì đổi trao.

V359                             Một lời gắn bó tất giao

V360                   Mái sau dường có xôn xao tiếng người.

V361                             Vội vàng lá rụng hoa rơi

V362                   Chàng về viện sách, nàng dời lầu trang.

V363                             Từ phen đá biết tuổi vàng

V364                   Tình càng thắm thía, dạ càng ngẩn ngơ.

V365                             Sông Tương một dải nông sờ

V366                   Bên trông đầu nọ, bên chờ cuối kia.

V367                             Một tường tuyết trở sương che

V368                   Tin xuân đâu dễ đi về cho năng

V369                             Lần lần ngày gió đêm trăng

V370                   Thưa hồng, rậm lục, đã chừng xuân qua

V371                             Ngày vừa sinh nhựt ngoại gia,

V372                   Trên hai đường, dưới nữa là hai em.

V373                             Tưng bừng sắm sửa áo xiêm

V374                   Biện dâng một lễ xa đem tấc thành.

V375                             Nhà lan thanh vắng một mình

V376                   Ngẫm cơn hội ngộ đã đành hôm nay

V377                             Thì trân thức thức sẵn bày

V378                   Gót sen thoăn thoắt dạo ngay mái tường

V379                             Cách hoa sẽ đặng tiếng vàng

V380                   Dưới hoa đã thấy có chàng đứng trông

V381                             "Trách lòng hờ hững với lòng

V382                   "Lửa hương chốc để lạnh lùng bấy lâu

V383                             "Những là đắp nhớ đổi sầu

V384                   "Tuyết sương nhuốm nửa mái đầu hoa râm."

V385                             Nàng rằng: "Gió bắt mưa cầm,

V386                   "Ðã cam tệ với tri âm bấy chầy

V387                             "Vắng nhà được buổi hôm nay

V388                   "Lấy lòng gọi chút ra đây tạ lòng."

V389                             Lần theo núi giả đi vòng,

V390                   Cuối tường dường có nẻo thông mới rào;

V391                             Xắn tay mở khoá động đào,

V392                   Rẽ mây trong tỏ lối vào thiên thai.

V393                             Mặt nhìn mặt, càng thêm tươi

V394                   Bên lời vạn phúc, bên lời hàn huyên

V395                             Sánh vai về chốn thủ hiên

V396                   Góp lời phong nguyệt, nặng nguyền non sông.

V397                             Trên yên bút giá thi đồng

V398                   Ðạm thanh một bức tranh tùng treo lên

V399                             Phong sương được vẻ thiên nhiên

V400                   Mặt khen nét bút càng nhìn càng tươi

V401                             Sinh rằng: "Phác họa vừa rồi

V402                   "Phẩm đề xin một vài lời thêm hoa."

V403                             Tay tiên gió táp mưa sa,

V404                   Khoảng trên, dừng bút thảo và bốn câu

V405                             Khen: "Tài nhả ngọc phun châu,

V406                   "Nàng Ban, ả Tạ cũng đâu thế vầy!

V407                             "Kiếp tu xưa ví chưa dày,

V408                   "Phúc nào nhắc được giá này cho ngang!"

V409                             Nàng rằng: "Trộm liếc dung quang,

V410                   "Chẳng sân ngọc bội thời phường kim môn

V411                             "Nghĩ mình phận mỏng cánh chuồn

V412                   "Khuôn xanh biết có vuông tròn mà hay?

V413                             "Nhớ từ năm hãy thơ ngây,

V414                   "Có người tướng sĩ đoán ngay một lời:

V415                             "Anh hoa phát tiết ra ngoài

V416                   "Nghìn thu bạc mệnh một đời tài hoa

V417                             "Trông người lại nghĩ đến ta

V418                   "Một dày, hai mỏng, biết là có nên?"

V419                             Sinh rằng: "Giải cấu là duyên,

V420                   "Xưa nay nhân định thắng thiên cũng nhiều.

V421                             "Ví dầu giải kết đến điều

V422                   "Thì đem vàng đá mà liều với thân."

V423                             Ðủ điều trung khúc ân cần

V424                   Lòng xuân phơi phới, chén xuân tàng tàng.

V425                             Ngày vui ngắn chẳng đầy gang

V426                   Trông ra ác đã ngậm gương non đoài.

V427                             Vắng nhà chẳng tiện ngồi dai

V428                   Giã chàng, nàng mới kíp dời song sa.

V429                             Ðến nhà vừa thấy tin nhà

V430                   Hai thân còn giở tiệc hoa chưa về.

V431                             Cửa ngoài vội rủ rèm the

V432                   Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình.

V433                             Nhặt thưa gương giọi đầu cành

V434                   Ngọn đèn trông lọt trướng hùynh hắt hiu

V435                             Sinh vừa tựa án thiu thiu

V436                   Giở chiều như tỉnh, giở chiều như mê.

V437                             Tiếng sen sẽ động giấc hòe

V438                   Bóng trăng đã xế hoa lê lại gần.

V439                             Bâng khuâng đỉnh Giáp non Thần

V440                   Còn ngờ giấc mộng đêm xuân mơ màng.

V441                             Nàng rằng: "Khoảng vắng đêm trường,

V442                   "Vì hoa nên phải đánh đường tìm hoa

V443                             "Bây giờ rõ mặt đôi ta

V444                   "Biết đâu rồi nữa chẳng là chiêm bao?"

V445                             Vội mầng làm lễ rước vào

V446                   Ðài sen nối sáp, song đào thêm hương.

V447                             Tiên thề cùng thảo một trương

V448                   Tóc mây một món, dao vàng chia đôi.

V449                             Vầng trăng vằng vặc giữa trời

V450                   Ðinh ninh hai miệng một lời song song.

V451                             Tóc tơ căn vặn tấc lòng

V452                   Trăm năm tạc một chữ đồng đến xương.

V453                             Chén hà sánh giọng quỳnh tương

V454                   Dải là hương lộn bình gương bóng lồng.

V455                             Sinh rằng: "Gió mát trăng trong

V456                   "Bấy lâu nay một chút lòng chưa cam;

V457                             "Chày sương chưa nên cầu Lam

V458                   "Sợ lần khân quá ra sờm sỡ chăng?"

V459                             Nàng rằng: " Hồng điệp, xích thằng

V460                   "Một lời cũng đã tiếng rằng tương tri

V461                             "Ðừng điều nguyệt nọ hoa kia

V462                   "Ngoài ra ai lại tiếc gì với ai."

V463                             Rằng: "Nghe nổi tiếng Cầm đài

V464                   "Nước non luống những lắng tai Chung Kỳ"

V465                             Thưa rằng: "Tiện kỹ sá chi!

V466                   "Ðã lòng dạy đến, dạy thì phải vâng."

V467                             Hiên sau treo sẵn cầm trang

V468                   Vội vàng sinh đã tay nâng ngang mày.

V469                             Nàng rằng: "Nghề mọn riêng tay

V470                   "Làm chi cho bận lòng này lắm thân?"

V471                             So dần dây vũ dây văn,

V472                   Bốn dây to nhỏ theo vần cung thương.

V473                             Khúc đâu Hán, Sở chiến trường,

V474                   Nghe ra tiếng sắt tiếng vàng chen nhau.

V475                             Khúc đâu Tư Mã Phượng cầu,

V476                   Nghe ra như oán như sầu phải chăng?

V477                             Kê Khang này khúc Quảng Lăng,

V478                   Một rằng Lưu thủy, hai rằng Hành vân.

V479                             Quá quan này khúc Chiêu quân,

V480                   Nửa phần luyến chúa, nửa phần tư gia.

V481                             Trong như tiếng hạc bay qua,

V482                   Ðục như nước suối mới xa nửa vời.

V483                             Tiếng khoan như gió thoảng ngoài,

V484                   Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa.

V485                             Ngọn đèn khi tỏ khi mờ

V486                   Khiến người ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu.

V487                             Khi tựa gối, khi cúi đầu

V488                   Khi vò chín khúc, khi chau đôi mày.

V489                             Rằng: "Hay thì thật là hay,

V490                   "Nghe ra ngậm đắng, nuốt cay thế nào!

V491                             "So chi những bậc tiêu tao,

V492                   "Dột lòng mình cũng nao nao lòng người"

V493                             Rằng: "Quen mất nết đi rồi

V494                   "Tẻ vui thôi cũng tính trời biết sao!

V495                             "Lời vàng vâng lĩnh ý cao,

V496                   "Họa dần dần bớt chút nào được không."

V497                             Hoa hương càng tỏ thức hồng

V498                   Ðầu mày, cuối mắt, càng nồng tấm yêu.

V499                             Sóng tình dường đã xiêu xiêu

V500                   Xem trong âu yếm có chiều lả lơi.

V501                             Thưa rằng: "Ðừng lấy làm chơi,

V502                   "Ðể cho thưa hết một lời đã nao!

V503                             "Vẻ chi một đóa yêu đào

V504                   "Vườn hồng chi dám ngăn rào chim xanh.

V505                             "Ðã cho vào bậc bố kinh

V506                   "Ðạo tòng phu, lấy chữ trinh làm đầu.

V507                             "Ra tuồng trên Bộc trong dâu

V508                   "Thì con người ấy ai cầu làm chi!

V509                             "Phải điều ăn xổi ở thì

V510                   "Tiết trăm năm, nỡ bỏ đi một ngày!

V511                             "Ngẫm duyên kỳ ngộ xưa nay

V512                   "Lứa đôi ai lại đẹp tày Thôi, Trương.

V513                             "Mây mưa đánh đổ đá vàng

V514                   "Quá chiều nên đã chán chường yến anh.

V515                             "Trong khi chắp cánh liền cành

V516                   "Mà lòng rẻ rúng đã đành một bên!

V517                             "Mái tây để lạnh hương nguyền,

V518                   "Cho duyên đằm thắm ra duyên bẽ bàng.

V519                             "Gieo thoi trước chẳng giữ giàng

V520                   "Ðể sau nên thẹn cùng chàng bởi ai?

V521                             "Vội chi ép liễu hoa nài

V522                   "Còn thân còn một đền bồi có khi."

V523                             Thấy lời đoan chính dễ nghe

V524                   Chàng càng thêm nể, thêm vì mười phân.

V525                             Bóng tàn vừa lạt vẻ ngân

V526                   Tin đâu đã thấy cửa ngăn gọi vào

V527                             Nàng thì vội trở buồng thêu

V528                   Sinh thì dạo gót sân đào vội ra.

V529                             Cửa sài vừa ngỏ then hoa

V530                   Gia đồng vào gởi thư nhà mới sang.

V531                             Ðem tin thúc phụ từ đường

V532                   Bơ vơ lữ thấn tha phương đề huề.

V533                             Liêu dương cách trở sơn khê

V534                   Xuân đường kíp gọi Sinh về hộ tang.

V535                             Mảng tin xiết nỗi kinh hoàng

V536                   Băng mình lẻn trước đài trang tự tình.

V537                             Gót đầu mọi nỗi đinh ninh

V538                   Nỗi nhà tang tóc, nỗi mình xa xôi:

V539                             "Sự đâu chưa kịp đôi hồi,

V540                   "Duyên đâu chưa kịp một lời trao tơ.

V541                             "Trăng thề còn đó trơ trơ

V542                   "Dám xa xôi mặt, mà thưa thớt lòng.

V543                             "Ngoài nghìn dặm chốc ba đông

V544                   "Mối sầu khi gỡ cho xong còn chầy!

V545                             "Gìn vàng giữ ngọc cho hay

V546                   "Cho đành lòng kẻ chưn mây cuối trời."

V547                             Tai nghe ruột rối bời bời

V548                   Ngập ngừng nàng mới giãi lời trước sau:

V549                             "Ông tơ gàn quải chi nhau

V550                   "Chưa vui sum hợp đã sầu chia phôi!

V551                             "Cùng nhau trót đã nặng lời

V552                   "Dẫu thay mái tóc, dám rời lòng tơ!

V553                             "Quản bao tháng đợi năm chờ

V554                   "Nghĩ người ăn gió nằm mưa xót thầm.

V555                             "Ðã nguyền hai chữ đồng tâm

V556                   "Trăm năm thề chẳng ôm cầm thuyền ai

V557                             "Còn non, còn nước, còn dài,

V558                   "Còn về, còn nhớ đến người hôm nay."

V559                             Dùng dằng chưa nỡ rời tay

V560                   Vầng đông trông đã đứng ngay mái nhà

V561                             Ngại ngùng một bước một xa

V562                   Một lời trân trọng, châu sa mấy hàng

V563                             Buộc yên, quảy gánh, vội vàng

V564                   Mối sầu xẻ nửa, bước đường chia hai

V565                             Buồn trông phong cảnh quê người

V566                   Ðầu cành quyên nhặt, cuối trời nhạn thưa

V567                             Não người cữ gió tuần mưa

V568                   Một ngày nặng gánh tương tư một ngày.

Chia tay với Kim Trọng

V569                             Nàng còn đứng tựa hiên tây

V570                    Chín hồi vấn vít như vầy mối tơ

V571                             Trông chừng khói ngất song thưa

V572                   Hoa trôi giạt thắm, liễu xơ xác vàng

V573                             Tần ngần dạo ngót lầu trang

V574                   Một đoàn mầng thọ ngoại hương mới về

V575                             Hàn huyên chưa kịp dãi dề

V576                   Sai nha bỗng thấy bốn bề xôn xao:

V577                             Người nách thước, kẻ tay dao,

V578                   Ðầu trâu, mặt ngựa, ào ào như sôi

V579                             Già giang một lão một trai

V580                   Một dây vô lại buộc hai thâm tình

V581                             Ðầy nhà vang tiếng ruồi xanh

V582                   Rụng rời khung cửi, tan tành gói may.

V583                             Ðồ tế nhuyễn, của riêng tây

V584                   Sạch sành sanh vét cho đầy túi tham

V585                             Ðiều đâu ai buộc ai làm?

V586                   Này ai đan dập, giật giàm bỗng dưng?

V587                             Hỏi ra sau mới biết rằng:

V588                   Phải tên xưng xuất tại thằng bán tơ.

V589                             Một nhà hoảng hốt, ngẩn ngơ

V590                   Tiếng oan dậy đất, án ngờ loà mây

V591                             Hạ từ van lạy suốt ngày,

V592                   Ðiếc tai lân tuất, phũ tay tồi tàn

V593                             Giường cao rút ngược dây oan,

V594                   Dẫu là đá cũng nát gan lọ người!

V595                             Mặt trông đau đớn rụng rời

V596                   Oan này còn một kêu Trời nhưng xa

V597                             Một ngày lạ thói sai nha

V598                   Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền

V599                             Sao cho cốt nhục vẹn tuyền

V600                   Trong khi ngộ biến tùng quyền biết sao?

V601                             Duyện hội ngộ, đức cù lao

V602                   Bên tình, bên hiếu, bên nào nặng hơn?

V603                             Ðể lời thệ hải minh sơn

V604                   Làm con trước phải đền ơn sinh thành

V605                             Quyết tình, nàng mới hạ tình:

V606                   "Dẽ cho để thiếp bán mình chuộc cha!"

V607                             Họ Chung có kẻ lại già,

V608                   Cũng trong nha dịch, lại là từ tâm;

V609                             Thấy nàng hiếu trọng tình thâm

V610                   Vì nàng, nghĩ cũng thương thầm xót vay

V611                             Tính bài lót đó luồn đây

V612                   Có ba trăm lượng, việc này mới xuôi

V613                             Hãy về tạm phó giam ngoài

V614                   Dặn nàng qui liệu trong đôi ba ngày

V615                             Thương lòng con trẻ thơ ngây

V616                   Gặp cơn vạ gió, tai bay bất kỳ!

V617                             Ðau lòng tử biệt sinh ly

V618                   Thân còn chẳng tiếc, tiếc gì đến duyên!

V619                             Hạt mưa sá nghĩ phận hèn

V620                   Liệu đem tấc cỏ quyết đền ba xuân

V621                             Sự lòng ngỏ với băng nhân

V622                   Tin sương đồn đại, xa gần xôn xao

V623                             Gần miền có một mụ nào

V624                   Ðưa người viễn khách tìm vào vấn danh

V625                             Hỏi tên rằng: "Mã Giám Sinh;"

V626                   Hỏi quê, rằng: "Huyện Lân Thanh cũng gần"

V627                             Quá niên trạc ngoại tứ tuần,

V628                   Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao

V629                             Trước thầy, sau tớ, xôn xao

V630                   Nhà băng đưa mối, rước vào lầu trang

V631                             Ghế trên ngồi tót sỗ sàng;

V632                   Buồng trong mối đã giục nàng kíp ra

V633                             Nỗi mình thêm tức nỗi nhà

V634                   Thềm hoa một bước, lệ hoa mấy hàng

V635                             Ngại ngùng dín gió e sương

V636                   Ngừng hoa bóng thẹn, trông gương mặt dày

V637                             Mối càng vén tóc bắt tay

V638                   Nét buồn như cúc, điệu gầy như mai

V639                             Ðắn đo cân sắc cân tài

V640                   Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ

V641                             Mặn nồng một vẻ một ưa

V642                   Bằng lòng khách mới tùy cơ dặt diù

V643                             Rằng: "Mua ngọc đến Lam kiều,

V644                    "Sinh nghi, xin dạy bao nhiêu cho tường."

V645                             Mối rằng: "Ðáng giá nghìn vàng,

V646                   "Dớp nhà nhờ lượng người thương dám nài!"

V647                             Cò kè bớt một thêm hai

V648                   Giờ lân ngã giá vàng ngoài bốn trăm

V649                             Một lời thuyền đã êm giầm

V650                   Hãy đưa cánh thiếp trước cầm làm ghi

V651                             Ðịnh ngày nạp thái vu qui

V652                   Tiền lưng đã có, việc gì chẳng xong!

V653                             Một lời cậy với Chung công,

V654                   Khất từ tạm lĩnh Vương ông về nhà

V655                             Thương tình con trẻ cha già

V656                   Nhìn nàng, ông những máu sa, ruột dầu

V657                             "Nuôi con những ước về sau

V658                   "Trao tơ phải lứa, gieo cầu đáng nơi

V659                             "Trời làm chi cực bấy trời!

V660                   "Này ai vu thác, cho người hợp tan?

V661                             "Búa riù bao quản thân tàn,

V662                   "Nỡ đày doạ trẻ, càng oan khốc già

V663                             "Một lần sau trước cũng là

V664                   "Thôi thì mặt khuất, chẳng thà lòng đau!"

V665                             Theo lời càng chảy dòng châu

V666                   Liều mình, ông đã gieo đầu tường vôi

V667                             Vội vàng kẻ giữ người coi

V668                   Nhỏ to, nàng lại tìm lời khuyên can:

V669                             "Vẻ chi một mảnh hồng nhan

V670                   "Tóc tơ chưa chút đền ơn sinh thành

V671                             "Dâng thư đã thẹn nàng Oanh,

V672                   "Lại thua ả Lý bán mình hay sao?

V673                             "Cỗi xuân tuổi hạc càng cao,

V674                   "Một cây gánh vác biết bao nhiêu cành

V675                             "Lòng tơ dầu chẳng dứt tình

V676                   "Gió mưa âu hẳn tan tành nước non

V677                             "Thà rằng liều một thân con

V678                   "Hoa dầu rã cánh, lá còn xanh cây

V679                             "Phận sao đành vậy cũng vầy

V680                   "Cầm như chẳng đỗ những ngày còn xanh

V681                             "Cũng đừng tính quẩn lo quanh

V682                   "Tan nhà là một, thiệt mình là hai."

V683                             Phải lời ông cũng êm tai

V684                   Nhìn nhau giọt ngắn, giọt dài ngổn ngang

V685                             Mái ngoài họ Mã vừa sang

V686                   Tờ hoa đã ký, cân vàng mới trao

V687                             Trăng già độc điạ làm sao!

V688                   Cầm dây chẳng lựa, buộc vào tự nhiên!

V689                             Trong tay đã sẵn đồng tiền

V690                   Dầu lòng đổi trắng thay đen khó gì,

V691                             Họ Chung ra sức giúp vì!

V692                   Lễ tâm đã đặt, tụng kỳ cũng xong

V693                             Việc nhà đã tạm thong dong

V694                   Tinh kỳ giục giã đã mong độ về

V695                             Một mình nàng, ngọn đèn khuya

V696                   Áo dầm giọt lệ, tóc se mái sầu

V697                             "Phận dầu, dầu vậy cũng dầu

V698                   "Xót lòng đeođẳng bấy lâu một lời!

V699                             "Công trình kể biết mấy mươi

V700                   "Vì ta khắng khít cho người dở dang.

V701                             "Thề hoa chưa ráo chén vàng

V702                   "Lỗi thề thôi đã phủ phàng với hoa!

V703                             "Trời Liêu non nước bao xa,

V704                   "Nghĩ đâu rẽ cửa, chia nhà tự tôi!

V705                             "Biết bao duyên nợ thề bồi

V706                   "Kiếp này thôi thế thì thôi còn gì?

V707                             "Tái sinh chưa dứt hương thề,

V708                   "Làm thân trâu ngựa đền nghì trúc mai.

V709                             "Nợ tình chưa trả cho ai

V710                   "Khối tình mang xuống tuyền đài chưa tan!"

V711                             Nỗi riêng, riêng những bàng hoàng

V712                   Dầu chong trắng diã, lệ tràn thấm khăn.

V713                             Thúy Vân chợt tỉnh giấc xuân

V714                   Dưới đèn ghé đến ân cần hỏi han:

V715                             "Cơ trời dâu bể đa đoan

V716                   "Một nhà để chị riêng oan một mình.

V717                             "Cớ gì ngồi nhẫn tàn canh,

V718                   "Nỗi riêng còn mắc với tình chi đây?"

V719                             Rằng: "Lòng đương thổn thức đầy,

V720                   "Tơ duyên còn vướng mối này chưa xong.

V721                             "Hở môi ra cũng thẹn thùng,

V722                   "Ðể lòng thì phụ tấm lòng với ai!

V723                             "Cậy em, em có chịu lời

V724                   "Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.

V725                             "Giữa đường đứt gánh tương tư

V726                   "Giao loan chắp mối tơ thừa mặc em.

V727                             "Kể từ khi gặp chàng Kim,

V728                   "Khi ngày quạt ước, khi đêm chén thề.

V729                             "Sự đâu sóng gió bất kỳ

V730                   "Hiếu tình có lẽ hai bề vẹn hai?

V731                             "Ngày xuân em hãy còn dài,

V732                   "Xót tình máu mủ, thay lời nước non.

V733                             "Chị dầu thịt nát xương mòn,

V734                   "Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây.

V735                             "Chiếc vành với bức tờ mây,

V736                   "Duyên này thì giữ, vật này của chung.

V737                             "Dầu em nên vợ, nên chồng,

V738                   "Xót người mệnh bạc, ắt lòng chẳng quên.

V739                             "Mất người còn chút của tin,

V740                   "Phím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa.

V741                             "Mai sau, dầu có bao giờ,

V742                   "Ðốt lò hương ấy, so tơ phím này;

V743                             "Trông ra ngọn cỏ lá cây,

V744                   "Thấy hiu hiu gió thì hay chị về.

V745                             "Hồn còn mang nặng lời thề,

V746                   "Nát thân bồ liễu, đền nghì trúc mai.

V747                             "Dạ đài cách mặt khuất lời,

V748                   "Rảy xin chén nước cho người thác oan.

V749                             "Bây giờ trâm gãy, gương tan,

V750                   "Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!

V751                             "Trăm nghìn gửi lạy tình quân!

V752                   "Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi.

V753                             "Phận sao phận bạc như vôi?

V754                   "Ðã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.

V755                             "Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!

V756                   "Thôi thôi! Thiếp đã phụ chàng từ đây!"

V757                             Cạn lời, hồn ngất máu say,

V758                   Một hơi lạnh ngắt, đôi tay lạnh đồng.

V759                             Xuân, huyên chợt tỉnh giấc nồng,

V760                   Một nhà tấp nập, kẻ trong người ngoài.

V761                             Kẻ thang, người thuốc bời bời,

V762                   Mới giầu cơn vụng, chưa phai giọt hồng.

V763                             Hỏi: "Sao ra sự lạ lùng?"

V764                   Kiều càng nức nở, mở không ra lời.

V765                             Nỗi nàng, Vân mới rỉ tai:

V766                   "Chiếc vành này với tờ bồi ở đây..."

V767                             "Này cha làm lỗi duyên mày,

V768                   "Thôi thì nỗi ấy sau này đã em!

V769                             "Vì ai rụng cải, rơi kim

V770                   "Ðể còn bèo nổi, mây chìm vì ai?

V771                             "Lời con dặn lại một hai,

V772                   "Dẫu mòn bia đá, dám sai tấc vàng!"

V773                             Lạy thôi, nàng lại rén chiềng:

V774                   "Nhờ cha trả được nghiã chàng cho xuôi.

V775                             "Sá chi thân phận tôi đòi,

V776                   "Dẫu rằng xương trắng quê người, quản đâu!"

V777                             Xiết bao kể nỗi thảm sầu!

V778                   Khắc canh đã giục nam lâu mấy hồi.

V779                             Kiệu hoa đâu đã đến ngoài,

V780                   Quản huyền đâu đã giục người sinh ly.

V781                             Ðau lòng kẻ ở, người đi

V782                   Lệ rơi thấm đá, tơ chia rũ tằm.

V783                             Trời hôm, mây kéo tối rầm

V784                   Dầu dầu ngọn cỏ, đầm đầm cành sương.

V785                             Rước nàng về đến trú phường,

V786                   Bốn bề xuân tỏa, một nàng ở trong.

V787                             Ngập ngừng thẹn lục, e hồng

V788                   Nghĩ lòng, lại xót xa lòng đôi phen.

V789                             "Phẩm tiên rơi đến tay hèn,

V790                   "Hoài công nắng giữ, mưa gìn với ai!

V791                             "Biết thân đến bước lạc loài,

V792                   "Nhị đào thà bẻ cho người tình chung!

V793                             "Vì ai ngăn đón gió đông,

V794                   "Thiệt lòng khi ở, đau lòng khi đi.

V795                             "Trùng phùng dầu họa có khi,

V796                   "Thân này thôi có còn gì mà mong!

V797                             "Ðã sinh ra số long đong,

V798                   "Còn mang lấy kiếp má hồng được sao?"

V799                             Trên yên sẵn có con dao,

V800                   Giấu cầm nàng đã gói vào chéo khăn.

V801                             "Phòng khi nước đã đến chân,

V802                   "Dao này thì liệu với thân sau này."

V803                             Ðêm thu một khắc một chầy,

V804                   Bâng khuâng như tỉnh như say một mình.

V805                             Chẳng ngờ gã Mã Giám Sinh,

V806                   Vẫn là một đứa phong tình đã quen.

V807                             Quá chơi lại gặp hồi đen,

V808                   Quen mồi lại kiếm ăn miền nguyệt hoa.

V809                             Lầu xanh có mụ Tú Bà,

V810                   Làng chơi đã trở về già hết duyên.

V811                             Tình cờ chẳng hẹn mà nên,

V812                   Mạt cưa mướp đắng, đôi bên một phường.

V813                             Chung lưng mở một ngôi hàng,

V814                   Quanh năm buôn phấn bán hương đã lề.

V815                             Dạo tìm khắp chợ thì quê,

V816                   Giả danh hầu hạ, dạy nghề ăn chơi.

V817                             Rủi may, âu cũng sự trời,

V818                   Ðoạn trường lại chọn mặt người vô duyên.

V819                             Xót nàng chút phận thuyền quyên,

V820                   Cành hoa đem bán vào thuyền lái buôn.

V821                             Mẹo lừa đã mắc vào khuôn,

V822                   Sính nghi rẻ giá, nghinh hôn sẵn ngày.

V823                             Mầng thầm cờ đã đến tay,

V824                   Càng nhìn vẻ ngọc, càng say khúc vàng.

V825                             "Ðã nên quốc sắc, thiên hương

V826                   "Một cười này hẳn nghìn vàng chẳng ngoa!

V827                             "Về đây nước trước bẻ hoa,

V828                   "Vương tôn, quí khách, ắt là đua nhau.

V829                             "Hẳn ba trăm lạng kém đâu,

V830                   "Cũng đà vừa vốn, còn sau là lời."

V831                             Miếng ngon kề đến tận nơi,

V832                   Vốn nhà cũng tiếc, của trời cũng tham.

V833                             "Ðào tiên đã bén tay phàm,

V834                   "Thì vin cành quít cho cam sự đời.

V835                             "Dưới trần mấy mặt làng chơi,

V836                   "Chơi hoa, đã dễ mấy người biết hoa!

V837                             "Nước vỏ lựu, máu mào gà,

V838                   "Mượn màu chiêu tập lại là còn nguyên.

V839                             "Mập mờ đánh lận con đen,

V840                   "Bao nhiêu cũng bấy nhiêu tiền, mất chi?

V841                             "Mụ già hoặc có điều gì,

V842                   "Liều công mất một buổi quì mà thôi.

V843                             "Vả đây đường sá xa xôi,

V844                   "Mà ta bất động, nửa người sinh nghi."

V845                             Tiếc thay một đoá trà mi!

V846                   Con ong đã mở đường đi lối về.

V847                             Một cơn mưa gió nặng nề,

V848                   Thương gì đến ngọc, tiếc gì đến hương.

V849                             Ðêm xuân một giấc mơ màng,

V850                   Ðuốc hoa để đó, mặc nàng nằm trơ.

V851                             Giọt riêng tầm tã tuôn mưa,

V852                   Phần căm nỗi khách, phần dơ nỗi mình.

V853                             "Tuồng chi là giống hôi tanh!

V854                   "Thân nghìn vàng để ô danh má hồng!

V855                             "Thôi còn chi nữa mà mong,

V856                   "Ðời người thôi thế là xong một đời!"

V857                             Giận duyên, tủi phận, bời bời,

V858                   Cầm dao, nàng đã toan bài quyên sinh.

V859                             Nghĩ đi nghĩ lại một mình:

V860                   "Một mình thì chớ, hai tình thì sao?

V861                             "Sau dầu sinh sự thế nào,

V862                   "Truy nguyên chẳng kẻo lụy vào song thân.

V863                             "Nỗi mình âu cũng giãn dần,

V864                   "Kíp chầy thôi cũng một lần mà thôi!"

V865                             Những là đo đắn ngược xuôi

V866                   Tiếng gà nghe đã gáy sôi mái tường.

V867                             Lầu mai vừa rúc còi sương

V868                   Mã Sinh giục giã vội vàng ra đi.

V869                             Ðoạn trường thay lúc phân kỳ

V870                   Vó câu khập khểnh, bánh xe gập ghềnh.

V871                             Bề ngoài mười dặm tràng đình,

V872                   Vương ông mở tiệc tiễn hành đưa theo.

V873                             Ngoài thì chủ khách dập dìu

V874                   Một nhà huyên với một Kiều ở trong.

V875                             Nhìn càng lã chã giọt hồng

V876                   Rỉ tai, nàng mới giải lòng thấp cao:

V877                             "Hổ sinh ra phận thơ đào,

V878                   "Công cha, nghiã mẹ kiếp nào trả xong?

V879                             "Lỡ làng nước đục, bụi trong

V880                   "Trăm năm để một tấm lòng từ đây.

V881                             "Xem gương trong bấy nhiêu ngày

V882                   "Thân con chẳng kẻo mắt tay bợm già:

V883                             "Khi về, bỏ vắng trong nhà,

V884                   "Khi vào đôi đóa, khi ra vội vàng.

V885                             "Khi ăn, khi nói lỡ làng

V886                   "Khi thầy, khi tớ, xem thường, xem khinh..

V887                             "Khác màu kẻ quí, người thanh

V888                   "Ngắm ra cho kỹ, như tình con buôn

V889                             "Thôi con, còn nói chi con,

V890                   "Sống nhờ đất khách, thác chôn quê người!"

V891                             Vương bà nghe bấy nhiêu lời

V892                   Tiếng oan đã muốn vạch trời kêu lên.

V893                             Vài tuần chưa cạn chén khuyên,

V894                   Mái ngoài, nghỉ đã giục liền ruổi xe.

V895                             Xót con lòng nặng chề chề,

V896                   Trước yên ông đã nằn nì thấp cao:

V897                             "Chúng thân yếu liễu, thơ đào,

V898                   "Dớp nhà đến nỗi giấn vào tôi ngươi.

V899                             "Từ đây góc bể chân trời,

V900                   "Nắng mưa thui thủi, quê người một thân.

V901                             "Nghìn tầm nhờ bóng tùng quân,

V902                   "Tuyết sương che chở cho thân cát đằng".

V903                             Cạn lời khách mới thưa rằng:

V904                   "Buộc chân, thôi cũng xích thằng nhiệm trao.

V905                             "Mai sau dầu đến thế nào,

V906                   "Kìa gương nhựt nguyệt, nọ dao quỉ thần!"

V907                             Ðùng đùng gió giục, mây vần,

V908                   Một xe trong cõi hồng trần như bay.

V909                             Trông vời, gạt lệ, phân tay,

V910                   Góc trời thăm thẳm, ngày ngày đăm đăm.

Tha hương

V911                             Nàng thì dặm khách xa xăm,

V912                   Bạc phau cầu giá, đen rầm ngàn mây.

V913                             Vi-lô san sát hơi may,

V914                   Một trời thu để riêng ai một người.

V915                             Dặm khuya ngất tạnh mù khơi,

V916                   Thấy trăng mà thẹn những lời non sông.

V917                             Rừng thu từng biếc chen hồng,

V918                   Nghe chim như nhắc tấm lòng thần hôn.

V919                             Những là lạ nước, lạ non,

V920                   Lâm Chuy vừa một tháng tròn tới nơi.

V921                             Xe châu dừng bánh cửa ngoài,

V922                   Rèm trong đã thấy một người bước ra.

V923                             Thoạt trông lờn lợt màu da,

V924                   Ăn gì cao lớn, đẫy đà làm sao?

V925                             Trước xe lơi lã han chào,

V926                   Vâng lời, nàng mới bước vào tận nơi.

V927                             Bên thì mấy ả mày ngài,

V928                   Bên thì ngồi bốn năm người làng chơi.

V929                             Giữa thì hương lửa hẳn hoi,

V930                   Trên treo một tượng trắng đôi lông mày.

V931                             Lầu xanh quen thói xưa nay,

V932                   Nghề này thì lấy ông này tiên sư.

V933                             Hương hoa hôm sớm phụng thờ,

V934                   Cô nào xấu vía, có thưa mối hàng.

V935                             Cổi xiêm, lột áo chán chường,

V936                   Trước thần, sẽ nguyện mảnh hương lầm rầm.

V937                             Ðổi hoa lót xuống chiếu nằm,

V938                   Bướm ong bay lại ầm ầm tứ vi.

V939                             Kiều còn ngơ ngẩn biết gì,

V940                   Cứ lời lạy xuống, mụ thì khấn ngay:

V941                             "Cửa hàng buôn bán cho may,

V942                   "Ðêm đêm hàn thực, ngày ngày nguyên tiêu.

V943                             "Muôn nghìn người thấy cũng yêu,

V944                   "Xôn xao anh yến, dập dìu trúc mai.

V945                             "Tin nhạn vẫn là thư bài,

V946                   "Ðưa người cửa trước, rước người cửa sau!"

V947                             Lạ tai nghe chửa biết đâu,

V948                   Xem tình ra cũng những màu dở dang.

V949                             Lễ xong hương hỏa gia đường,

V950                   Tú Bà vắt nóc lên giường ngồi ngay.

V951                             Dạy rằng: "Con lạy mẹ đây,

V952                   "Lạy rồi sang lạy cậu mày bên kia."

V953                             Nàng rằng: "Phải bước lưu ly,

V954                   "Phận hèn vâng đã cam bề tiểu tinh.

V955                             "Ðiều đâu lấy yến làm anh,

V956                   "Ngây thơ chẳng biết là danh phận gì?

V957                             "Ðủ điều nạp thái vu qui;

V958                   "Ðã khi chung chạ, lại khi đứng ngồi.

V959                             "Giờ ra thay bậc đổi ngôi,

V960                   "Dám xin gửi lại một lời cho minh."

V961                             Mụ nghe nàng nói hay tình,

V962                   Bấy giờ mới nổi tam bành mụ lên:

V963                             "Này này sự đã quả nhiên,

V964                   "Thôi đà cướp sống chồng min đi rồi!

V965                             "Bảo rằng: Ði dạo lấy người,

V966                   "Ðem về rước khách kiếm lời mà ăn.

V967                             "Tuồng vô nghiã, ở bất nhân,

V968                   "Buồn mình trước đã tần mần thử chơi.

V969                             "Màu hồ đã mất đi rồi,

V970                   "Thôi thôi vốn liếng đi đời nhà ma!

V971                             "Con kia đã bán cho ta,

V972                   "Nhập gia phải cứ phép nhà tao đây.

V973                             "Lão kia có giở bài bây,

V974                   "Chẳng văng vào mặt mà mày lại nghe?

V975                             "Cớ sao chịu tốt một bề,

V976                   "Gái tơ mà đã ngứa nghề sớm sao!

V977                             "Phải làm cho biết phép tao!"

V978                   Chập bì tiên, rắp sấn vào ra tay.

V979                             Nàng rằng: "Trời thẳm đất dày,

V980                   "Thân này đã bỏ những ngày ra đi!

V981                             "Thôi thì thôi có tiếc gì!"

V982                   Sẵn dao tay áo, tức thì giơ ra.

V983                             Sợ gan, nát ngọc liều hoa,

V984                   Mụ còn trông mặt, nàng đà quá tay.

V985                             Thương ôi, tài sắc bậc này,

V986                   Một dao oan nghiệt, dứt dây phong trần!

V987                             Nỗi oan vỡ lở xa gần,

V988                   Trong nhà người chật một lầu như nêm.

V989                             Nàng thì bằn bặt giấc tiên,

V990                   Mụ thì cầm cập, mặt nhìn hồn bay.

V991                             Vực nàng vào chốn hiên tây,

V992                   Cắt người coi sóc, rước thầy thuốc men.

V993                             Nào hay chưa hết trần duyên,

V994                   Trong mê đường đã đứng bên một nàng.

V995                             Rỉ rằng: "Nhân quả dở dang,

V996                   "Ðã toan trốn nợ đoạn trường được sao!

V997                             "Số còn nặng nghiệp má đào,

V998                   "Người dầu muốn quyết, trời nào đã cho?

V999                             "Hãy xin hết kiếp liễu bồ,

V1000                 "Sông Tiền đường sẽ hẹn hò về sau."

V1001                           Thuốc thang suốt một ngày thâu,

V1002                 Giấc mê nghe đã giầu giầu vừa tan.

V1003                           Tú Bà chực sẵn bên màn,

V1004                 Lựa lời khuyên giải mơn man gỡ dần:

V1005                           "Một người đễ có mấy thân!

V1006                 "Hoa xuân đương nhụy, ngày xuân còn dài.

V1007                           "Cũng là lỡ một lầm hai

V1008                 "Ðá vàng sao nỡ ép nài mây mưa!

V1009                           "Lỡ chưn trót đã vào đây,

V1010                 "Khóa buồng xuân, để đợi ngày đào non.

V1011                           "Người còn thì của hãy còn,

V1012                 "Tìm nơi xứng đáng là con cái nhà.

V1013                           "Làm chi tội báo oan gia,

V1014                 "Thiệt mình mà hại đến ta hay gì?"

V1015                           Kề tai mấy nỗi nằn nì,

V1016                 Nàng nghe dường cũng thị phi rạch ròi.

V1017                           Vả trong thần mộng mấy lời

V1018                 Túc nhân âu cũng có trời ở trong.

V1019                           Kiếp này nợ trả chưa xong,

V1020                 Làm chi thêm một nợ chồng kiếp sau?

V1021                           Lặng nghe thấm thía gót đầu,

V1022                 Thưa rằng: "Ai có muốn đâu thế này.

V1023                           "Ðược như lời thế là may,

V1024                 "Hẳn rằng mai có như vầy được chăng?

V1025                           "Sợ khi ong bướm đãi đằng,

V1026                 "Ðến điều sống đục, sao bằng thác trong!"

V1027                           Mụ rằng: "Con hãy thong dong,

V1028                 "Phải điều lòng lại dối lòng mà chơi!

V1029                           "Mai sau ở chẳng như lời,

V1030                 "Trên đầu có bóng mặt rời rạng soi."

V1031                           Thấy lời quyết đoán hẳn hoi,

V1032                 Ðành lòng, nàng cũng sẽ nguôi nguôi dần.

V1033                           Trước lầu Ngưng bích khóa xuân,

V1034                 Vẻ non xa, tấm trăng gần ở chung.

V1035                           Bốn bề bát ngát xa trông,

V1036                 Cát vàng cồn nọ, bụi hồng dặm kia.

V1037                           Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,

V1038                 Nửa tình, nửa cảnh, như chia tấm lòng.

V1039                           Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,

V1040                 Tin sương luống những rày trông mai chờ.

V1041                           Bên trời góc bể bờ vơ,

V1042                 Tấm son gột rửa bao giờ cho phai?

V1043                           Xót người tựa cửa hôm mai,

V1044                 Quạt nồng ấm lạnh những ai đó giờ?

V1045                           Sân Lai cách mấy nắng mưa?

V1046                 Có khi gốc tử đã vừa người ôm.

V1047                           Buồn trông cửa bể chiều hôm,

V1048                 Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

V1049                           Buồn trông ngọn nước mới sa,

V1050                 Hoa trôi man mác biết là về đâu?

V1051                           Buồn trông nội cỏ dầu dầu,

V1052                 Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.

V1053                           Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,

V1054                 Om sòm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.

V1055                           Chung quanh những nước non người,

V1056                 Ðau lòng lưu lạc nên vài bốn câu.