Monday, June 27, 2022

Công-ty khai thác đồng của Tàu ảnh hưởng đến Tượng Phật cổ ở Afghanistan

 

https://www.france24.com/en/live-news/20220622-ancient-afghan-buddhist-city-threatened-by-chinese-copper-mine

Ancient Afghan Buddhist city threatened by Chinese copper mine

Issued on: 22/06/2022 - 05:14

Modified: 22/06/2022 - 05:12

 

Located at the confluence of Hellenistic and Indian cultures, Mes Aynak -- believed to be between 1,000 and 2,000 years old -- was once a vast city Wakil KOHSAR AFP

The Hellenistic Age | Facts You Should Know

https://www.youtube.com/watch?v=2UZDAA-Uj5A

Mes Aynak (Afghanistan) (AFP) – An ancient Buddhist city carved out of immense peaks near Kabul is in danger of disappearing forever, swallowed up by a Chinese consortium exploiting one of the world's largest copper deposits.


Mes Aynak (Pashto/Persian: مس عينک, meaning "little source of copper"), also called Mis Ainak or Mis-e-Ainak, was a major Buddhist settlement 40 km (25 mi) southeast of Kabul, Afghanistan, located in a barren region of Logar Province.

 

Mes Aynak là nơi giao thoa ca 2 nền văn-hoá Hy-Lp, Ấn-độ khong 1000-2000 năm trước là một thành-phố lớn về khai-thác, và buôn bán đồng (kim loi: Cu)

Các nhà kho-cổ tìm thấy: Tu-viện Phật-giáo, bo tháp, thành trì, cơ-sở hành-chánh và c nơi ở ca dân chúng. Khi đào sới h cng tìm thấy: c trăm bức tranh, tranh v, đồ gốm, tiền xu, những tài-liệu, bn tho.

Dù đ có nhiều sựớp phá bắt đầu từ đầu thế-k 20,  Mes Aynak được coi là đa-điểm kho-cổ đp nhất ca thế-giới. Bastien Varoutsikos, nhà kho cổ người Pháp làm việc cho công ty Iconem, đang mã số hoá thành phố này, cũng như những di sản của khu vực đã kết luận: "one of the most beautiful archaeological sites".

 

Wakil Kohsar, AFP's chief photographer for Afghanistan, was born in the country's Panjshir valley in 1985.

 

Nhưng nhóm Taliban, đang cai qun vùng này từ tháng 8 năm ngoái, đang cần tiền khác, vì nguồn tài-chánh ca h b đóng băng vì h tiến vào thô Kabul khi quân M rút khi Afghanistan năm 2021. Sự việc này có thể coi việc kho cổ b chấm dứt.

 

Mining consortium: Tổ-hợp khai-thác khoáng-sn

Các cổ vật được khám phá đa số từ thế-k 2 tới thế-k thứ 9 trước khi chúa ra đời. Tuy vậy có thể bắt đầu từ thời-đi đồ Đồng: 3300-1200 BC; tức là trước khi có Phật-giáo.


The ruins, which cover 1,000 hectares, are perched high on a massive peak whose brown flanks betray the presence of copper Wakil KOHSAR AFP

Một nhà đa-chất hc Pháp đ khám-pháp li Mes Aynak thuộc tnh Logar đầu năm 1960 đ so-sánh nơi này với Pompeii, Machu Picchu về kích-thước cng như sự quan-trng.

Khu-vực kho-cổ rộng 1,000 hectares, ở trên một mm núi to lớn với sườn dốc mầu nâu chứng t không có dấu vết ca đồng.

Nhưng năm 2007, công-ty khai-thác m khổng lồ Metallurgical Group Corporation (MCC)  lnh-đo một tổ-hợp quốc-doanh đổi tên là MJAM đ k một hợp-đồng tr-giá $3 t dollar để khai thác đồng trong 30 năm.

15 năm sau, m vẫn chưa thành hình: L do an-ninh và sự bất đồng quan-điểm giữa Bác-kinh và Kabul về chi-tiết tài-chánh làm chậm trễ mi việc.

Tuy vậy vấn-đề tài-chính là điều hai bên đều cần, nên h vẫn tiếp-tc thương tho.

 

Duty of preservation: Trách nhiệm bảo tồn di tích

Nguy cơ trung tâm buôn bán xầm-uất ca "Con đường tơ la" b biến mất nếu không được bảo tồn.

Fears are rising that a place once considered one of the most prosperous trade hubs on the Silk Road could disappear without oversight Wakil KOHSAR AFP

Đầu năm 2010, Varoutsikos đã nói với Agence France-Presse (AFP): ây là chương trình khảo cổ́n nhất của thế-giới"

MJAM lúc đầu cho tạm dừng việc đào, sới trong 3 năm để các nhà khảo cổ có thể chuyên chú vào những nơi bị ảnh hưởng bởi công việc của họ.

Nhưng sự việc này bị kéo dài ngoài ý muốn vì những sự nguy-hiểm đến các nhà đầu tư Tàu khi họ định xây dựng các cơ-sở hạ tầng.

Hậu quả là cả ngàn cổ vật đã được tìm thấy: một số được đem về viện bảo-tàng ở Kubul, số khác thì để gần nơi tìm thấy!

 

Lần trước, vào tháng 3, năm 2001, nhóm Taliban đã làm thế-giới sửng-sốt khi họ dùng thuốc nổ phá hai tượng Phật ở vùng Bamiyan.

The Buddhas of Bamiyan (or Bamyan) were two 6th-century[3] monumental statues were carved into the side of a cliff in the Bamyan valley of central Afghanistan, 130 kilometres (81 mi) northwest of Kabul at an elevation of 2,500 metres (8,200 ft).

Bamiyan

Buddha_of_Bamiyan

Smaller_38_m_Buddha_of_Bamiyan

Nhưng ngày nay họ nói, họ sẽ quyết-tâm giữ gìn những gì được tìm thấy ở Mes Aynak.

Esmatullah Burhan, phát ngôn viên của "Bộ dầu khí và khoáng-sản" nói với phóng-viên của AFP: "Bổn-phận của 'Bộ Thông-tin, và Văn-hoá' là bảo-vệ các cổ vật tìm thấy".

Những lời tuyên-bố có vẻ thành-thật, nhưng đa-số không rõ-ràng và có vẻ mập mờ khó tin, để có thể trôi theo mây, gió!

Người Tàu thì thích những mỏ lộ thiên hơn các mỏ dùng đường hầm. Nếu theo cách họ thích thì mỏ đồng sẽ lộ-thiên, Những gì của quá-khứ sẽ bị chôn vùi!


The practical work on the TAPI Pipeline project will resume within four months, the Ministry of Mines and Petroleum (MoMP) said on Thursday.

Environmental consequences: Những hậu quả về môi-trường

 

Đất nước Afghanistan đang nằm trên các mỏ khổng-lồ về: Đồng, sắt, lithium, và đất hiếm trị giá cả tỷ Dollar.


Forgotten for centuries, Mes Aynak, in Logar province, has been compared to Pompeii and Machu Picchu in size Wakil KOHSAR AFP

Nhóm Taliban hy-vọng có thể thu được nhiều hơn $300 tỷ̀ Mes Aynak -- lối 60% ngân-sách cả nước -- họ đang muốn công việc được tiến hành.

Esmatullah Burhan, phát ngôn viên ca "Bộ dầu khí và khoáng-sn" nói với đại diện của MJAM nhiều tuần qua: "Chương-trình này phải được bắt đầu, không thể chậm trễ thêm nữa".

Ông ta nói thêm: Các cuộc thương-thảo "đã đạt được 80% ", chỉ còn những vấn-đề kỹ-thuật cần được thông qua, và sẽ kết-thúc không lâu nữa.

Phe Taliban đòi hỏi hợp đồng phải có và tôn-trọng các điều sau:

- Xây dựng một trạm điện cung cấp cho thủô Kabul, và khu cổ vật.

- Tôn trọng đường xe lửa đi Pakistan.

- Họ cũng đòi hỏi việc tinh luyện đồng phải được làm trong lãnh thổ Afghanistan với nhân công địa-phương.

Nước Tàu đang trong cảnh thiếu kim loại đồng, có thể phải miễn cưỡng chấp nhận những đòi hỏi trên.

MJAM không trả̀i AFP, hiện đang đòi hỏi giảm thiểu phần trả tiền.

Chương trình cũng đang đối mặt với những hậu-quả về môi-trường.

Khai thác đồng gây ô nhiễm và dùng nhiều nước, mà vùng Logar lại đang gặp lúc khô cạn.

Theo Burhan, nhóm Taliban rất "chú ý" tới những vấn đề này, và họ sẽ theo rõi kỹ những điểm này.

Trong lúc này, những sự chậm trễ là thời cớ cho các nhà khảo-cổ.

Trong khi chưa ai bắt đầu thì ông Varoutsikos hy-vọng có thể́t đầu lại việc khai quật trước khi việc khai thác mỏ́t đầu.

Ông ta cũng nói rõ, vấn-đề còn tùy-thuộc sự̣p-tác quốc-tế, cũng như ngân-sách.

 

© 2022 AFP

Ph Lc:

https://en.wikipedia.org/wiki/Buddhas_of_Bamiyan#:~:text=The%20Buddhas%20of%20Bamiyan%20(or,2%2C500%20metres%20(8%2C200%20ft).

The Buddhas of Bamiyan (or Bamyan) were two 6th-century[3] monumental statues were carved into the side of a cliff in the Bamyan valley of central Afghanistan, 130 kilometres (81 mi) northwest of Kabul at an elevation of 2,500 metres (8,200 ft).


No comments:

Post a Comment