Sóng gió
trên chính trường miền Nam sau cái chết của tổng thống Ngô đình Diệm
Cách nay
đúng 54 năm, tướng Nguyễn Khánh ban hành "Hiến
chương Vũng Tàu", theo đó ông là Chủ tịch Hội đồng Quân nhân Cách mạng,
kiêm Quốc trưởng, kiêm Thủ tướng của Việt Nam Cộng hòa.
Ngày 16
tháng 08, 1964
·
1964 – Nguyễn Khánh ban hành "Hiến chương Vũng
Tàu", theo đó ông là Chủ tịch Hội đồng Quân nhân Cách mạng, kiêm Quốc trưởng,
kiêm Thủ tướng của Việt Nam Cộng hòa.
Nguyễn Khánh
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Cựu
Đại tướng Nguyễn Khánh
Tiểu sử
Binh Nghiệp
Đơn vị Binh chủng Nhảy dù
Quân chủng Bộ binh
Bộ Tổng tham mưu
Quân đoàn II và QK 2
Quân đoàn I và QK 1
Quân chủng Bộ binh
Bộ Tổng tham mưu
Quân đoàn II và QK 2
Quân đoàn I và QK 1
Cựu Đại tướng Nguyễn
Khánh năm 2000
Nguyễn Khánh (1927-2013) nguyên là một cựu tướng lĩnh gốc Nhảy
dù của Quân lực
Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Đại tướng.
Ông xuất thân từ khóa đầu tiên ở trường Võ
bị Liên quân Viễn Đông do Quân đội Thuộc địa Pháp mở ra tại Cao nguyên Trung
phần Việt Nam.
Ra trường, ông được phục vụ ở một đơn vị Vệ
binh. Sau ông được chuyển sang Binh chủng Nhảy dù. Ông đã tuần tự đảm trách từ
chức vụ chỉ huy cấp Trung đội, dần lên đến chỉ huy cấp Sư đoàn, rồi Quân đoàn.
Ông cũng là một chính khách, từng giữ chức
vụ Quốc trưởng và Thủ tướng của Việt Nam Cộng hòa và kiêm các chức Tổng tư lệnh và Tổng Tham mưu trưởng Quân lực Việt Nam Cộng hòa trong giai đoạn 1964-1965.
Tiểu sử và Binh
nghiệp
Nguyễn Khánh sinh ngày 8 tháng 11 năm 1927 tại Trà Vinh, miền
Tây Nam phần Việt Nam, trong một gia đình điền chủ giàu có.
Thời niên thiếu, do gia đình có điều kiện nên ông được học hành
đầy đủ.
Năm 1944, ông tốt nghiệp Trung học chương trình Pháp tại Cần Thơ
với văn bằng Tú tài bán phần (Part I).
Năm 1945, sau khi Cách mạng tháng 8 nổ ra, đang học lớp Đệ nhất
(lớp 12 bây giờ), ông bỏ học tham gia phong trào Việt Minh tại địa phương một
thời gian ngắn.
Giữa tháng 7 năm 1946, sau khi người Pháp tái chiếm Đông Dương,
Nguyễn Khánh bỏ Việt Minh và nhập ngũ vào Quân đội Pháp.
Do có trình độ Tú tài, ông được cho theo học khóa 1 Nguyễn Văn
Thinh tại trường Võ bị Liên quân Viễn Đông Đà Lạt, khai giảng ngày 15 tháng 7
năm 1946.
Ngày 1 tháng 7 năm 1947 mãn khóa tốt nghiệp với cấp bậc Thiếu úy và
được điều đi phục vụ ở Tiểu đoàn 2 Vệ binh Nam Việt giữ chức vụ Trung đội
trưởng.
Quân đội
Liên hiệp Pháp
Đầu năm 1948, chuyển biên chế sang Quân đội Liên hiệp Pháp,
Nguyễn Khánh được cử đi du học và tốt nghiệp khóa Đông Dương tại Học viện Quân
sự Coetquidan và Võ bị Saint Cyr, Pháp.
Thời kỳ này ông lấy tên là "Raymond Khánh". Sau khi
mãn khóa học, về lại đơn vị và ngày 1 tháng 7 cùng năm ông được thăng cấp Trung úy.
Tháng 12 cuối năm, ông là sĩ quan duy nhất được cử đi du học lớp
huấn luyện Nhảy dù tại trường Nhảy dù Pau (Pháp), thụ huấn bằng dù T.7 và Phi
cơ Ju.52.
Nguyễn Văn Xuân (1892–1989) là Thủ tướng của Cộng hòa tự trị Nam
Kỳ từ ngày 8 tháng 10 năm 1947 đến ngày 27 tháng 5 năm 1948, sau đó giữ chức vụ Thủ tướng lâm thời của Quốc gia Việt Nam từ ngày 27 tháng 5 năm 1948 đến 14 tháng 7 năm 1949. Ông còn là sĩ quan gốc Việt đầu tiên
mang quân hàm cấp tướng của quân đội Pháp (1947).
Đầu năm 1950, Nguyễn Khánh được thăng cấp Đại úy và
được cử làm Đại đội trưởng Đại đội Nhảy dù Biệt lập (một trong các Trung đội
trưởng dưới quyền của ông lúc bấy giờ là Trung úy Đỗ Cao Trí. Ngày 1 tháng 8 năm 1951, Đại đội Biệt lập
được biến cải thành Tiểu đoàn 1 Nhảy dù, ông được giữ chức vụ Tiểu đoàn trưởng.
Ban đầu, Tiểu đoàn đóng tại Chí Hòa (Sài Gòn). Cuối năm Tiểu đoàn chuyển ra
Bắc, tham gia chiến dịch tại Hòa Bình trong thời gian 3 tháng.
Đỗ Cao Trí (1929-1971), nguyên là một tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng
hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ trường Sĩ quan Võ bị do Chính quyền
Thuộc địa Pháp mở ra ở Nam phần Việt Nam. Ra trường, ông tình nguyện gia nhập
Binh chủng Nhảy dù và đã lên đến chức vụ Tư lệnh đơn vị này. Sau đó, ông được
đảm nhiệm các chức vụ Chỉ huy và tham mưu cấp Quân khu và Quân đoàn. Ông là một
trong số ít sĩ quan được lên tướng ở thời kỳ Đệ nhất Cộng hòa (Thiếu tướng
1963). Ông từng được đánh giá là vị tướng chiến trường tài giỏi trong hàng ngũ
tướng lĩnh của Quân đội Việt Nam Cộng hòa. Năm 1971, đương nhiệm Tư lệnh Quân
đoàn III, ông bị tử nạn trong khi đang thi hành nhiệm vụ, được truy thăng cấp Đại tướng.
Quân đội
Quốc gia Việt Nam
Tháng 3 năm 1952, khi chính thức chuyển sang phục vụ Quân đội
Quốc gia, Nguyễn Khánh được cử làm Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 22 Việt Nam (22e
BVN).
Sau đó được thăng cấp Thiếu tá và
chuyển đi làm Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 13 Việt Nam (13e BVN), đồn trú
tại Cần Thơ.
Đầu năm 1953, ông được cử giữ chức Tiểu khu trưởng Biệt khu Cần
thơ.
Cuối năm Nguyễn Khánh được thăng cấp Trung tá kiêm
chức vụ Chỉ huy trưởng Liên đoàn Lưu động số 11 tân lập tại Cần Thơ.
Tháng 4 năm 1954, ông được điều về Bộ Tổng tham mưu giữ chức vụ
Trưởng phòng 6.
Thường tuần tháng 9 cùng năm, ông được cử đi du học lớp Tham mưu
tại trường Tham mưu Paris (Pháp) trong thời gian 6 tháng, sau khi bàn giao chức
vụ Trưởng phòng 6 lại cho Trung tá Trần Đình Lan.
Đầu tháng 3 năm 1955, sau khi mãn khóa học từ pháp về nước,
Nguyễn Khánh được chỉ định làm Chỉ huy trưởng Phân khu Cần Thơ kiêm Tỉnh trưởng
Cần Thơ.
Ngày 10 tháng 3 năm 1955, ông chủ toạ buổi lễ hợp tác của Thiếu
tá Nguyễn Thành Đầy thuộc
Lực lượng Hòa Hảo Dân xã, đem 1500 quân thuộc quyền trở về quy thuận với Chính
phủ Quốc gia tại Cần Thơ.
Cuối tháng 3, ông được cử giữ chức vụ Thanh tra trưởng của Lực
lượng Nhảy dù. Giữa tháng 6, ông được chuyển về Trung ương giữ chức vụ Tham mưu
phó tại Bộ Tổng tham mưu.
Ngày 1 tháng 7, ông được cử làm Phụ tá Tổng tham mưu trưởng đặc
trách Không quân. Ngày 20 tháng 8, bàn giao chức vụ Phụ tá đặc trách Không quân
lại cho Trung tá Trần Văn
Hổ. Trung
tuần tháng 9, ông được cử làm Chỉ huy phó Chiến dịch Hoàng Diệu, dưới quyền Chỉ
huy trưởng là Đại tá Dương Văn Minh.
Dương Văn Minh (16 tháng 2 năm 1916 - 9 tháng 8 năm 2001) nguyên là một cựu tướng lĩnh Bộ binh của Quân đội Việt Nam Cộng
hòa, cấp bậc Đại tướng. Ông xuất thân từ khóa đầu tiên ở trường Sĩ quan Võ bị
do Chính quyền Pháp tại Liên bang Đông Dương mở ra ở miền Đông Nam phần Việt Nam với mục đích đào tạo
người bản xứ trở thành sĩ quan phục vụ cho Quân đội Thuộc địa. Thời gian tại
ngũ, ông luôn được đảm trách những chức vụ chuyên về lãnh vực Chỉ huy và Tham
mưu. Ông là một trong số ít sĩ quan được phong cấp tướng thời Đệ nhất Cộng hòa (Thiếu tướng năm 1955) và cũng là một trong năm 5 quân nhân được thăng cấp Đại
tướng trong Quân lực Việt Nam Cộng
hòa.
Dưới nền Đệ nhất Cộng
hòa
Quân đội
Việt Nam Cộng hòa
Sau khi Chính thể Việt Nam Cộng hòa được thành lập vào cuối
tháng 10 năm 1955, Nguyễn Khánh được thăng cấp Đại tá. Đầu
năm 1956, ông được bổ nhiệm làm Tư lệnh Sư đoàn 1 Dã chiến thay
thế Thiếu tướng Lê Văn Nghiêm. Giữa năm 1957, nhận lệnh bàn
giao Sư đoàn 1 lại cho Đại tá Tôn Thất Đính, ông được cử đi du học lớp Chỉ
huy Tham mưu cao cấp tại Học viện Chỉ huy và Tham mưu Fort Leavenworth thuộc
Tiểu bang Kansas, Hoa Kỳ. Sau đó được du học tiếp lớp Tham mưu và Phối hợp Đồng
minh tại Nhật Bản. Tháng 9 năm 1958 từ Nhật về nước, ông được cử giữ chức vụ Tư
lệnh Miền Hậu Giang
Tôn Thất Đính (1926-2013), nguyên là một cựu tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng
hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ trường Võ bị do Chính phủ Quốc gia
Việt Nam mở ra ở miền Trung Việt Nam, được sự cố vấn và hỗ trợ huấn luyện của
Quân đội Pháp. Ông cũng là một Nghị sĩ giữ chức vụ cao trong Quốc hội Việt Nam Cộng
hòa. Là một trong số ít các sĩ quan
được ưu ái và thăng cấp tướng trong thời kỳ Đệ Nhất Cộng hòa.
Ngày 18 tháng 8 năm 1959, Nguyễn Khánh được bổ nhiệm làm quyền
Tổng thư ký Thường trực Quốc phòng thuộc Phủ Tổng thống. Ngày 21 tháng 1 năm
1960, ông được thăng cấp Thiếu tướng và được bổ nhiệm chức vụ Tư lệnh Quân
khu 5. Giữa
tháng 9 cùng năm, ông được chuyển về Bộ Tổng tham mưu giữ chức vụ Tham mưu
trưởng. Ông giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức phản công dẫn đến sự thất
bại của vụ Đảo chính ngày 11/11/1960 do
Đại tá Nguyễn Chánh Thi cầm đầu. Năm 1961, ông
được cử làm Trưởng đoàn hướng dẫn Phái đoàn công du thăm viếng Đài Loan.
Nguyễn Chánh Thi (1923-2007), nguyên là một cựu tướng lĩnh gốc Nhảy dù
của Quân lực Việt Nam Cộng
hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ một trường Võ bị Địa phương do Chính
phủ Quốc gia trong Liên hiệp Pháp mở ra ở miền Đông Nam phần. Ông đã từng là Tư
lệnh một Binh chủng được xem là xuất sắc nhất và Tư lệnh một Quân đoàn giàu
truyền thống nhất của Quân đội Nam Việt Nam trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam.
Ngày 17 tháng 12 năm 1962, Nguyễn Khánh bàn giao chức vụ Tham
mưu trưởng Bộ Tổng tham mưu lại cho Thiếu tướng Trần Thiện Khiêm để đi nhận chức vụ Tư
lệnh Quân đoàn II và Vùng 2 Chiến thuật thay thế Thiếu tướng Tôn Thất Đính. Khi cuộc Đảo chính ngày 1/11/1963 nổ
ra, ông đã án binh bất động và không tỏ rõ thái độ. Khi đảo chính thành công,
ông tuyên bố ủng hộ Hội đồng
Quân nhân Cách mạng. Do đó, ông được Hội đồng Quân nhân Cách mạng thăng cấp Trung tướng. Trung tuần tháng 12 năm 1963, ông được
chuyển ra Vùng 1 Chiến thuật giữ chức vụ Tư lệnh Quân đoàn I thay thế Trung
tướng Đỗ Cao Trí
Trần Thiện Khiêm (1925), nguyên là một tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng
hòa, cấp bậc Đại tướng. Ông xuất thân từ khóa đầu tiên ở trường Võ bị Liên quân
Viễn Đông do Quân đội Thuộc địa Pháp mở ra tại Cao nguyên Trung phần Việt Nam.
Đỉnh cao
Quyền lực
Nhưng chỉ sau đó 3 tháng, nửa đêm về sáng ngày 30 tháng 1 năm
1964 được sự ủng hộ của Mỹ và
"nhóm các tướng trẻ", Nguyễn Khánh đã cầm đầu cuộc "Chỉnh lý" cướp
quyền, truất phế các tướng lĩnh chủ chốt của cuộc đảo chính 1 tháng 11 năm 1963
là Dương Văn Minh, Trần Văn Đôn, Lê Văn
Kim, Mai Hữu Xuân.
Mai Hữu Xuân (1917-?), nguyên là một tướng lĩnh gốc Cảnh sát-Công an
của Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ ngành Mật thám của Chính quyền thuộc
địa Pháp, sau được đồng hóa trong ngành Cảnh sát-Công an của Chính phủ Quốc gia
Việt Nam và là người đứng đầu lĩnh vực này trong nhiều năm. Là sĩ quan cảnh sát
duy nhất được thăng cấp tướng ở thời kỳ Đệ Nhất Cộng hòa.
Ông tự xưng là Chủ tịch Hội đồng Quân nhân Cách mạng kiêm Tổng
Tư lệnh Quân đội. Ngày 28 tháng 2 năm 1964, ông phế truất Chính phủ Nguyễn Ngọc Thơ và lên làm Thủ tướng.
Nguyễn Ngọc Thơ (1908-1976)[1] là Thủ tướng Việt Nam Cộng hòa từ tháng 11 năm 1963 đến cuối tháng 1 năm 1964 khi chức vụ này được một hội đồng quân sự lập nên sau
một vụ đảo chính lật đổ và giết hại tổng thống Ngô Đình Diệm.
Ngày 16 tháng 8 năm 1964, ông ban hành "Hiến chương Vũng
Tàu", theo đó ông là Chủ tịch Hội đồng Quân nhân Cách mạng, kiêm Quốc trưởng, kiêm Thủ tướng của Việt Nam Cộng hòa, cũng như là Tổng tư lệnh,
kiêm Tổng tham mưu trưởng của Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Uy quyền của ông lên
đến mức tột đỉnh.
Tuy nhiên, Nguyễn Khánh đã vấp sự phản đối quyết liệt của các
đảng phái và quần chúng. Các cuộc biểu tình chống cá nhân ông nổ ra khắp nơi.
Ngày 25 tháng 8 năm 1964, hàng chục ngàn người kéo đến nơi ông làm việc, hô
"Đả đảo Nguyễn Khánh!". Ông buộc phải ra gặp đoàn biểu tình và cũng
hô "đả đảo". Trước áp lực dư luận, ông phải tuyên bố hủy bỏ
"Hiến chương Vũng Tàu" và thành lập cơ chế "Tam đầu chế"
(còn gọi là Ủy ban Lãnh đạo Lâm thời) để chia quyền bớt cho các tướng Dương Văn Minh và Trần Thiện Khiêm.
Đến tháng 9 cùng năm, vai trò Quốc trưởng của ông được giao cho
tướng Dương Văn Minh. Ngày 26 tháng 10, "Thượng Hội đồng Quốc gia"
được triệu tập và bầu Kỹ sư Phan Khắc Sửu làm Quốc trưởng. Quốc
trưởng cũng đã chỉ định ông Trần Văn Hương làm Thủ tướng. Cũng trong
tháng này, ông cũng được Quốc trưởng Phan Khắc Sửu thăng cấp Đại tướng cùng với tướng Dương Văn Minh.
Phan Khắc Sửu (1905 hay 1893[cần dẫn nguồn]–1970) là một
chính trị gia Việt Nam, từng giữ chức Quốc trưởng Việt Nam Cộng hòa giai đoạn (1964–1965) và bộ
trưởng quốc gia Việt Nam thời quốc trưởng Bảo Đại.
·
Tình hình miền Nam dưới sự quản lý của ông
ngày càng loạn lạc: giai đoạn ông nắm quyền là giai đoạn nổ ra nhiều cuộc đảo
chính nhất. Ngày 13 tháng 9 năm 1964, các tướng Dương Văn Đức, Lâm Văn Phát kéo quân về Sài Gòn thị
uy với. Ngày 19 tháng 2 năm 1965, cuộc đảo chính do tướng Lâm Văn Phát và Đại tá Phạm Ngọc Thảo cầm đầu, suýt bắt được
ông. Nhờ sự ủng hộ của nhóm các tướng trẻ, ông mới giữ được tình hình.
Dương Văn Đức (1925-2000), nguyên là một cựu tướng lĩnh của Quân đội Việt Nam Cộng
hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ trường Võ bị Liên quân Viễn Đông của
Chính quyền Thuộc địa Pháp mở ra tại Đông Dương, nhằm mục đích đào tạo sĩ quan
người bản xứ để phục vụ cho Quân đội Pháp. Sau này chuyển sang phục vụ Quân đội
Việt Nam Cộng hòa, ông là một trong số ít sĩ quan được thăng cấp tướng ở thời kỳ
Đệ Nhất Cộng hòa
Lâm Văn
Phát (1920-1998), nguyên là một cựu
tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng
hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ khóa đầu tiên ở trường Võ bị Liên quân
Viễn Đông do Quân đội Thuộc địa Pháp mở ra tại Đông Dương. Ông là một sĩ quan
cao cấp đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn 1963-1965 và là Tư lệnh Biệt
khu Thủ đô cuối cùng của Việt Nam Cộng hòa.
Phạm Ngọc
Thảo (1922–1965) là một cán bộ tình báo của Quân đội nhân dân Việt
Nam, hoạt động tình báo trong Quân lực Việt Nam Cộng
hòa. Ông là người có nhiều ảnh hưởng
chính trị và cũng là một thành viên chủ chốt trong 2 cuộc đảo chính bất thành ở
Việt Nam Cộng hòa vào những năm 1964–1965.
Năm 1965
Bị hạ bệ
Do chủ trương đưa quân Mỹ vào tham chiến ở Việt Nam và lời tuyên
bố "Quân đội là cha quốc gia!", uy
tín của Nguyễn Khánh càng lúc càng xuống thấp và ngày càng mất lòng dân.
Nhóm các tướng trẻ, do đó, thống nhất truất phế ông.
Ngày 25 tháng 2 năm 1965, ông phải nhận chức đại sứ lưu động ở
nước ngoài. Trước khi đi, ông còn nắm theo một miếng đất và tuyên bố: "Tôi
có mang theo nắm đất quê hương, một ngày nào đó nhất định sẽ trở về".
Tuy nhiên, lời tuyên bố này cho đến khi qua đời ông vẫn không
thể thực hiện được.
Huy chương
-Bảo quốc Huân chương đệ nhị đẳng (ân thưởng)
-Nhiều huy chương quân sự, dân sự của VNCH và Đồng minh
-Nhiều huy chương quân sự, dân sự của VNCH và Đồng minh
Cuộc sống lưu vong
·
Trong phim tài liệu "Heart &
Mind" của đạo diễn Peter Davis do đài BBC Anh quốc sản xuất năm 1974 và đoạt
giải Oscar cho phim tài liệu hay nhất năm 1975, Nguyễn Khánh cho biết chính Đại
tướng Maxwell D. Taylor của Mỹ đã đích thân ra lệnh
cho ông ta phải rời khỏi Việt Nam. Thậm chí, Nguyễn Khánh còn lén ghi âm lại lệnh
"lưu đày không chính thức" này của Taylor.
Đại tướng Maxwell
Davenport Taylor (sinh ngày 26 tháng 8 năm 1901, mất ngày 19 tháng 4 năm
1987) là một quân nhân và nhà ngoại giao Hoa Kỳ những năm giữa thế kỷ
20.
Sau khi rời Việt Nam, Nguyễn Khánh ở Hoa Kỳ một thời gian ngắn.
Từ năm 1966, ông sang Pháp bằng trợ cấp dành cho những người từng phục vụ quân
đội Pháp ở Đông Dương.
Ngày 2 tháng 1 năm 2005, tại Đại hội quốc dân lần 2 (California,
Mỹ), ông được bầu làm Quốc trưởng của "Chính phủ Lâm thời Việt Nam Tự
do" ở tuổi gần 80.
·
Trong cuộc họp báo ngày 17 tháng 8 năm 2008
tại thành phố Garden Grove (Nam California, Mỹ), với danh nghĩa Quốc trưởng
"Chính phủ Lâm thời Việt Nam Tự do", Nguyễn Khánh tuyên bố "sẽ tự
giải tán Chính phủ ngay khi một Liên Minh Dân tộc, với sứ mạng bảo vệ chủ quyền
đất nước, giành lại tự do, dân chủ cho nhân dân Việt Nam được thành lập".
Sau gần 50 năm tha hương Nguyễn Khánh mất ngày 11 tháng 1 năm
2013 tại San Jose, California, Hoa Kỳ.
Những nhận xét
Về đời tư, Nguyễn Khánh được xem là người con có hiếu nghĩa. Do
mẹ ruột mất sớm, ông được sự chăm sóc bởi người mẹ kế là nghệ sĩ Phùng Há và
chịu nhiều ảnh hưởng của bà.
Sau năm 1975, ông ba lần đến cơ quan đại diện ngoại giao Việt
Nam tại Mỹ để xin về Việt Nam (vào các năm 1989, 1997, 1998) để phụng dưỡng bà
nhưng đều bị từ chối.
Gia đình
·
Thân phụ: Cụ Nguyễn Bửu
·
Thân mẫu: Cụ Phạm Lệ Trân
No comments:
Post a Comment