Trại súc vật
Cách nay đúng 73 năm, George Orwell xuất bản tiểu thuyết “Trại
súc vật”
Ngày 17
tháng 08, 1945
·
1945 – Tiểu thuyết Trại súc vật của George
Orwell được xuất bản lần đầu tiên, tác phẩm có nội dung chỉ trích
Liên Xô dưới thời Stalin.
Trại súc vật
Về tiểu
thuyết của George Orwell
Trại súc vật
Animal Farm
Bản
đầu tiên
Thông tin sách
Thể loại Cổ điển, Trào phúng, minh
hoạ giáo dục
Ngày phát hành 17 tháng 8 năm 1945
Trại súc vật (tên tiếng Anh là Animal
Farm) là một tiểu thuyết trào phúng chỉ trích sự tha hóa của giới lãnh
đạo chính trị của nhà văn Anh sinh
tại Ấn Độ tên
là George Orwell (1903-1950).
Eric Arthur Blair (25 tháng 6 năm 1903 – 21 tháng 1 1950), nổi tiếng với bút danh George Orwell, là một tác giả và phóng viên người Anh.
Tác phẩm xuất bản ở Anh ngày 17 tháng 8
năm 1945 và
một năm sau được in ở Mỹ. Trước đó
George Orwell đã có 9 đầu sách xuất bản với tổng số bản in cả ở Anh và Mỹ là
195.500 cuốn.
Sau Chiến
tranh thế giới thứ hai số
bản in bị hạn chế do thiếu giấy. Tuy vậy cho đến khi Orwell mất vào tháng 1 năm
1950 đã có 25.500 cuốn Animal Farm được in ở Anh và 590.000
cuốn được in ở Mỹ. Điều đó nói lên thành công to lớn và ngay lập tức của tác
phẩm.
Tên nguyên gốc của truyện là Animal
Farm: A Fairy Story (Trại súc vật: Một truyện cổ tích),
nhưng A Fairy Story đã bị các nhà xuất bản Hoa Kỳ bỏ đi trong
lần xuất bản năm 1946. Trong số tất cả những bản dịch khi Orwell còn sống, chỉ
bản tiếng Telugu là giữ tên nguyên bản.
Các biến thể khác của tên truyện gồm: Một
chuyện châm biếm và Một chuyện châm biếm đương đại. Orwell đề nghị dịch tên cho bản tiếng Pháp là Union
des républiques socialistes animales, một lối chơi chữ bởi từ này viết tắt
là URSA, có nghĩa "gấu" trong tiếng Latinh, cũng là tên một loài vật.
Sau hơn 50 năm từ lần xuất bản đầu tiên,
tác phẩm đã được dịch ra 68 thứ tiếng trên
thế giới kể cả tiếng Telugu, tiếng Ba Tư, tiếng Iceland và tiếng Ukraina và
thường xuyên được tái bản. Tạp chí Time đã chọn cuốn sách này là một trong 100 tiểu thuyết
hay nhất bằng tiếng Anh (1923 tới 2005); nó cũng đứng ở vị trí 31 trong Danh sách Tiểu thuyết hay nhất thế kỷ 20.
Nó cũng giành một Giải Hugo quá khứ năm 1996 và cũng có mặt trong Những cuốn sách hay của thế giới phương Tây.
Có những người cho rằng George Orwell đã
dùng hình tượng những con gia súc trong trang trại để thể hiện những tiên đoán
của ông về một nhà nước Xã hội Chủ nghĩa.
Nhưng thực ra không phải vậy, tác phẩm được
hoàn thành năm 1945, vào thời điểm đó phương Tây không có thông tin đầy đủ về những nhà nước này,
như Liên Xô, và hệ tư tưởng Xã hội Chủ nghĩa đang ở thời kỳ thịnh vượng nhất
chưa bộc lộ những yếu kém của mình.
Orwell đã nói rằng tác phẩm của ông không
ám chỉ bất cứ quốc gia hoặc hệ thống chính trị nào, những gì tác phẩm mô tả có
thể xảy ra ở mọi nơi tại mọi quốc gia, trong mọi giai đoạn lịch sử.
Tổng
quan
Tiểu thuyết không chỉ đề cập tới sự tham nhũng bởi các lãnh đạo
bị tha hóa mà còn cả việc làm sao sự đồi bại, dửng dưng, lãnh đạm, ham danh lợi
và thiển cận có thể tiêu diệt bất kỳ khả năng nào của một xã hội mới tốt đẹp và
bình đẳng hơn.
Tuy tiểu thuyết này thể hiện giới lãnh đạo tham nhũng như là sai
lầm của cách mạng, nó cũng cho thấy nguy cơ để sự dửng dưng và lãnh đạm, dân
trí thấp kém của những người dân bên trong một cuộc cách mạng có thể dẫn tới sự
thất bại của nhà nước mới nếu sự chuyển tiếp êm đẹp sang một chính phủ với
những người xứng đáng không được diễn ra.
Tóm
tắt
Lưu ý: Phần sau đây có
thể cho bạn biết trước nội dung của tác phẩm.
Thủ lĩnh (Old Major), chú
lợn đực già tại Trại Manor (hay "Willingdon Đẹp
đẽ" như nó tự gọi mỗi khi xuất hiện) kêu gọi các loài vật khác trong Trại
tới một cuộc họp, tại đó nó so sánh con người với những kẻ ăn bám và
dạy các con vật một bài hát cách
mạng, "Beasts of England"
(Những súc vật của nước Anh).
Khi Thủ lĩnh chết ba ngày sau đó, hai con lợn trẻ, Snowball và Napoleon, nắm
quyền chỉ huy và biến giấc mơ của Thủ lĩnh thành một triết lý đầy
đủ. Các con vật nổi dậy và đuổi Ông Jones khỏi
trang trại, đổi tên từ "Trại Manor" thành "Trại súc vật."
Bảy điều răn của Chủ
nghĩa súc vật được viết trên tường của một nhà kho để tất cả mọi con vật
có thể đọc được. Điều thứ 7 là quan trọng nhất, "Mọi con vật đều bình đẳng."
Tất cả các con vật đều phải làm việc, nhưng chú
ngựa thồ, Boxer, làm
việc nhiều hơn những con khác và nhận câu châm ngôn —
"Tôi sẽ làm việc nhiều hơn nữa."
Animal Book
Chú lợn Snowball tìm cách dạy các con thú khác đọc và viết (dù
ít con muốn học đọc và viết cẩn thận, và điều này đã góp phần vào việc những
con lợn trở thành kẻ cầm quyền); thức ăn thừa mứa; và trang trại hoạt động êm
thấm. Những con lợn tự nâng cấp chúng lên các vị trí lãnh đạo, thể hiện sự ưu
tú của mình bằng cách đặt bên cạnh các loại thức ăn đặc biệt phục vụ cho sức
khoẻ cá nhân của chúng.
Trong lúc đó, Napoleon bí mật lấy những chú chó con từ các con
chó trong trang trại và tự mình huấn luyện chúng. Khi Ông Jones tìm cách lấy
lại trang trại, các con vật đánh bại ông trong cái chúng gọi là "Trận
Cowshed."
Napoleon và Snowball bắt đầu một cuộc cạnh tranh quyền lãnh đạo.
Khi Snowball tuyên bố ý tưởng về một cối xay gió, Napoleon nhanh chóng phản đối nó.
Snowball thực hiện một bài phát biểu nồng nhiệt để ủng hộ cối
xay gió, trong khi đó Napoleon triệu tập chín con chó của mình, và chúng đã
đuổi Snowball đi.
Với sự vắng mặt của Snowball, Napoleon tuyên bố mình là lãnh đạo
và thực hiện những thay đổi. Những cuộc hội họp sẽ không còn được tổ chức nữa
và thay vào đó là một uỷ ban của những con lợn sẽ quyết định điều gì sẽ xảy ra
với trang trại; vì thế tạo ra một thứ giống với một xã hội chuyên chế độc tài
Napoleon, dùng một chú lợn trẻ tên là Squealer làm người phát
ngôn của mình, thông báo rằng Snowball đã ăn cắp ý tưởng về cối xay gió của
Napoleon. Nhân vật Squealer
trong trường hợp này có thể coi là một sự ám chỉ tới một nhân vật thêu dệt (spin
doctor) chính trị.
Các con vật làm việc nhiều hơn với lời hứa hẹn về một cuộc sống
dễ dàng hơn với chiếc cối xay gió. Sau một cơn bão mạnh,
các con vật thấy thành quả lao động của chúng đã biến mất. Napoleon và Squealer
sau đó tìm cách thuyết phục các con vật rằng Snowball là người đã phá huỷ cối
xay gió, dù theo những lời bàn luận miệt thị từ các trang trại xung quanh thực
tế cối xay gió bị phá huỷ bởi những bức tường được xây quá mỏng. Khi Snowball
trở thành kẻ giơ đầu chịu báng,
Napoleon bắt đầu thanh trừng trang trại, giết nhiều con vật mà nó buộc tội là
đi lại với Snowball. Trong lúc ấy, Boxer được dạy châm ngôn thứ hai:
"Napoleon luôn luôn đúng."
Napoleon ngày càng lạm dụng quyền lực, vì thế cuộc sống trở nên khó
khăn hơn cho các con vật; những con lợn áp đặt thêm nhiều biện pháp kiểm soát
trong khi vẫn giữ các ưu tiên cho
chúng. Những con lợn viết lại lịch sử để kể tội Snowball và vinh danh Napoleon,
ví dụ bằng cách nói rằng Snowball đã chiến đấu cho loài người trong Trận
Cowshed, và rằng Napoleon đã đánh Snowball, trong khi trên thực tế Snowball bị
trúng một viên đạn từ khẩu súng của Jones.
Squealer sửa chữa mọi tuyên bố do Napoleon đưa ra, thậm chí cả
sự thay đổi Bảy điều răn của Chủ nghĩa súc vật của những con lợn.
"Không con thú nào được uống rượu"
nhanh chóng được đổi thành
"Không con thú nào được uống rượu quá mức"
khi những con lợn phát hiện ra nơi cất giấu rượu whiskey. Bài
hát "Beasts of England" cũng bị cấm vì lý do nó không thích hợp, bởi
theo Napoleon giấc mơ của Trại súc vật đã trở thành hiện thực. Nó được thay thế
bằng một bài hát ca ngợi Napoleon, và nó có vẻ đã chấp
nhận cách sống của một con người. Các con vật, dù lạnh, đói khát và phải làm
việc quá sức, vẫn tin tưởng theo tuyên truyền tâm lý rằng
chúng vẫn đang sống tốt đẹp hơn so với cuộc sống trước kia với Ông Jones, người
chủ Trang trại Manor. Squealer lợi dụng trí nhớ kém của các con vật và sáng tác
ra các con số để thể hiện sự cải thiện của chúng.
Mr. Frederick, một
trong hai trại chủ láng giềng, đã lừa Napoleon bằng cách mua gỗ xẻ bằng tiền
giả, và sau đó tấn công trang trại, dùng thuốc nổ để phá huỷ chiếc cối xay gió mới
được làm lại.
Dù những con vật của Trại súc vật cuối cùng đã giành chiến
thắng, chúng phải trả một giá
đắt, bởi nhiều con thú, kể cả Boxer, đã bị thương. Squealer biến
mất một cách bí ẩn khỏi trận đánh. Boxer tiếp tục làm việc nhiều và nhiều hơn,
cho tới khi cuối cùng nó lăn ra khi đang làm việc ở cối xay gió. Napoleon điều
một chiếc xe bán tải tới chở Boxer tới bác sĩ thú y, giải thích cho những con
vật đang lo lắng rằng Boxer sẽ được chăm sóc tốt ở đó. Tuy nhiên, Benjamin đã
nhận ra khi Boxer được tống lên xe rằng thực tế chiếc xe thuộc về "Alfred
Simmonds, Kẻ giết Ngựa và Nấu Hồ", và cố gắng lên tiếng phản đối, nhưng
những nỗ lực tuyệt vọng của các con thú không mang lại kết quả. Squealer nhanh
chóng thông báo rằng chiếc xe đã được bệnh viện mua lại và giấy của người sở
hữu trước vẫn chưa được viết lại. Nó kể lại một câu truyện cổ tích kịch tính và
đầy nước mắt về cái chết của Boxer trong tay những bác sĩ giỏi nhất. Trên thực
tế, những con lợn đã gửi Boxer tới chỗ chết để đổi lấy tiền mua thêm whiskey.
Và vì thế lũ lợn lại tiếp tục say mèm.
Nhiều năm trôi qua, và những con lợn học đi thẳng, mang
theo roi da, và mặc quần áo. Bảy
điều răn được giảm xuống còn một câu duy nhất:
"Tất cả các loài vật đều bình đằng, nhưng một số loài vật
bình đẳng hơn những loài vật khác."
Napoleon tổ chức một bữa tiệc cho những con lợn và người ở trong
vùng (trong Trại Foxwood bên cạnh, của Ông Pilkington),
người đã chúc mừng Napoleon vì có những con vật làm việc nhiều nhất nước với
lương thực ít nhất. Napoleon thông báo liên minh của mình với loài người, chống
lại các tầng lớp lao động của cả hai "thế giới". Sau đó nó xoá bỏ các
hành động và truyền thống liên quan tới Cách mạng, và đổi lại tên trang trại
trở về ban đầu là "Trại Manor".
Các con vật, nghe được về việc đó, nhận ra khuôn mặt của
những con lợn cầm quyền đã bắt đầu thay đổi. Trong một ván poker, một cuộc
tranh cãi nổ ra giữa Napoleon và Ông Pilkington khi cả hai đều chơi quân
bài Át Bích, và
các con vật nhận ra rằng những bộ mặt của những con lợn khi đó hầu như đã giống
với mặt người và rằng không ai có thể nhận ra sự khác biệt giữa chúng.
Chủ nghĩa
động vật
Chủ nghĩa động vật là một hình ảnh phản chiếu có tính chất ngụ ý về
các nhà nước mới trong lịch sử, đặc biệt trong giai đoạn mới thành lập, cũng
như diễn tiến quan niệm của cách mạng và chính phủ mới về việc làm thế nào để thực
hiện nó. Chủ nghĩa này do chú lợn Old Major rất
được tôn trọng đề ra. Những chú lợn Snowball, Napoleon, và
Squealer đã đưa các tư tưởng của Old Major vào trong một triết
lý thực tế, mà chúng đặt tên chính thức là Chủ nghĩa động
vật. Ngay sau đó Napoleon và Squealer bắt đầu tự cho phép thực hiện các trò
truỵ lạc của loài người (uống rượu, ngủ trên giường và mua bán). Squealer được
sử dụng để sửa đổi Bảy điều răn để thích hợp với sự người hoá của nó, cái thể
hiện sự bóp méo lý thuyết nhân đạo ban đầu của chính phủ mới để nó lập lại một
xã hội chuyên chế độc tài thời jones, một sự phát triển "lùi" chứ
không phải là một sự thay thế cấp tiến.
Bảy điều răn là một danh sách các quy định hay luật được
cho là để giữ trật tự và đảm bảo tính căn bản của Chủ nghĩa động vật bên trong
Trại súc vật. Bảy điều răn được đưa ra để thống nhất mọi loài vật với nhau trong một lý tưởng chung chống lại con người và ngăn chặn các loài vật không đi
theo những thói quen ma quỷ của con người. Bởi không phải tất cả loài vật đều
có thể nhớ được Bảy điều răn, chúng được rút gọn lại thành một câu căn bản:
"Bốn chân tốt! Hai chân xấu!" (với cánh cũng được tính là chân cho
mục đích này, Snowball cho rằng cánh được tính như chân bởi chúng là các vật
thể để vận động chứ không phải để thao tác), câu nói được những con cừu thường
xuyên nhắc lại, khiến đám đông những con vật quên đi những lời nói dối của
những con lợn. Bảy điều răn nguyên bản là:
Sau này, Napoleon và những con lợn của nó tham
nhũng bằng quyền lực tuyệt
đối chúng có được với trang trại. Để duy trì sự đồng đẳng với các loài vật
khác, Squealer bí
mật viết thêm vào các điều răn để làm lợi cho các con lợn trong khi vẫn giữ bí
mật để chúng không bị buộc tội phá vỡ các điều luật (như
"Không con vật nào được uống rượu" được thêm "quá mức" và
"Không con vật nào được ngủ trên giường" được thêm "trải
ga"). Các điều răn cuối cùng bị bỏ đi hoàn toàn, và được thay thế bằng câu
"Mọi con vật đều bình đẳng, nhưng một số con vật bình đẳng hơn
những con vật khác", và "Bốn chân tốt, hai chân tốt hơn!"
khi loài lợn ngày càng giống con người.
Các
nhân vật
Tác giả Orwell đã nói rằng tác phẩm của ông không ám chỉ bất cứ
quốc gia hoặc hệ thống chính trị cụ thể nào. Các sự kiện và nhân vật trong Trại
súc vật có thể dùng để chỉ bất cứ một xã hội nào, trong bất cứ một giai đoạn
nào có những đặc điểm tương tự với Trại súc vật; chính phủ độc tài, tham
nhũng và sự khờ dại nói chung của loài người; Snowball là ẩn dụ cho những chính
khách tốt bụng nhưng khờ khạo, và con lợn lãnh đạo, Napoleon, là ẩn dụ cho kiểu
chính khách tư lợi và gian xảo. Các nhân vật khác ám chỉ những loại người khác
nhau trong xã hội với những vai trò, tính cách, nhận thức và hành vi khác nhau.
Lợn
Một chú lợn đực là cảm hứng cho cuộc Nổi dậy trong cuốn sách. Nó
12 tuổi. Theo một cách giải thích, nó có thể dựa trên cả Karl Marx, người sáng lập Chủ nghĩa Mác hiện đại và là cơ sở cho Chủ nghĩa cộng sản, (trong đó nó miêu tả xã hội lý tưởng mà các con vật sẽ tạo ra
nếu con người bị lật đổ) và Vladimir Lenin (ở điều hộp sọ của nó được đặt ở một nơi trưng bày công cộng
được tôn trọng, như thi hài của Lenin).
Marx vào năm 1875
Lê-nin năm 1920
Tuy nhiên, theo Christopher Hitchens: "các tính chất cá nhân của Lenin và Trotsky được tổng hợp
vào trong một nhân vật [ví dụ, Snowball], hay, nó thậm chí có thể [...] nói,
hoàn toàn không có Lenin."
Tuy nhiên, Orwell đã nói ông không ám chỉ một người cụ thể nào,
do đó cần hiểu Thủ lĩnh là ẩn dụ chỉ chung những nhà tư tưởng lớn trong lịch sử
như Khổng Tử, Plato, Luther, các nhà triết học thời Phục Hưng... nói chung, những người
mà tư tưởng nhân đạo, bình đẳng của họ là cảm hứng cho những cuộc cách mạng lật
đổ kiểu nhà nước cũ.
"Một con lợn đực Berkshire hung dữ, chú lợn
Berkshire duy nhất tại trang trại, không phải là một nhân vật chỉ nói phét, mà
với một danh tiếng vì đi theo con đường riêng của mình", Napoleon là kẻ bạo chúa và hung ác chính duy nhất của Trại
súc vật. Nó bắt đầu dần xây dựng quyền lực, sử dụng những con chó con bị bắt
đi khỏi bố mẹ, những con chó Jessie và Bluebell, và nuôi dạy chúng trở thành những
con chó hung ác làm tay sai của mình. Sau khi đuổi Snowball khỏi trang trại,
Napoleon tự trao cho mình quyền lực tuyệt đối, bắt những động vật khác gọi nó
là lãnh tụ, sử dụng tuyên truyền giả tạo của Squealer và đe doạ cùng sự doạ dẫm
của các con chó để giữ các con vật khác tuân theo luật lệ. Trong khi làm những
việc vị phạm điều răn, nó dần thay đổi các điều răn hoặc sử dụng Squealer để
mang lợi cho mình. Tới cuối cuốn sách, Napoleon và những con lợn đồng minh của
nó đã học đứng thẳng và bắt đầu hành động như con người là cái ban đầu đã khiến
chúng nổi dậy.
Trong phiên bản tiếng Pháp đầu tiên của Trại súc vật,
Napoleon được gọi là César, cách đọc tiếng Pháp của Caesar, dù bản dịch khác gọi nó là Napoléon.
Đối thủ của Napoleon và ban đầu là lãnh đạo của trang trại sau
khi lão Jones bị lật đổ. Nó là sự ám chỉ tới những lãnh đạo tốt bụng nhưng thiếu
mưu kế, không đủ khả năng bảo vệ quan điểm của mình. Nó được hầu hết các con vật
ủng hộ và tin tưởng vì đã lãnh đạo mang lại một vụ mùa bội thu đầu tiên, nhưng
đã bị Napoleon đuổi khỏi trang trại. Snowball đã lãnh đạo những công việc hiệu
quả cho trang trại và các con vật và có những kế hoạch nhằm giúp các con vật đạt
được một xã hội quân bình không tưởng, nhưng Napoleon và những con chó của nó đã đuổi
Snowball khỏi trang trại, và Napoleon tung ra những tin đồn khiến Snowball trở
thành ma quỷ, tham nhũng và nó đã bí mật phá hoại những nỗ lực của các con vật
nhằm cải thiện trang trại, như việc Snowball là mật thám của Jones. Đồng thời tất
cả các hành động tham nhũng do bọn lợn gây ra đều bị Napoleon đổ hết lên đầu
Snowball
Một con lợn thịt nhỏ, trắng, béo là cánh tay phải của Napoleon
và là bộ trưởng tuyên truyền. Squealer đã sử dụng ngôn ngữ để giải thích, bào
chữa và tán dương mọi hành động của Napoleon. Squealer hạn chế tranh luận bằng
cách làm nó trở nên phức tạp và nó từ chối và làm mất phương hướng, ví dụ nó
đưa ra tuyên bố rằng những con lợn cần các đồ xa xỉ nhằm làm việc một cách hiệu
quả. Tuy nhiên, khi các vấn đề vẫn cứ tồn tại dai dẳng, nó thường sử dụng cách
đe doạ sự quay trở lại của Ông Jones, người chủ cũ của trang trại, để bào chữa
cho những ưu tiên dành cho loài lợn. Squealer sử dụng những chiến thuật để thuyết
phục các con vật rằng cuộc sống đang ngày càng tốt lên. Đa số các con vật chỉ
có quá khứ mờ nhạt về đời sống trước cách mạng; vì thế, chúng đã tin tưởng. Bên
cạnh đó, Squealer cũng sửa lại các điều răn được in trên tường chuồng bò để có
lợi cho lũ lợn, bằng chứng là một lần nó được tìm thấy bên dưới bức tường ghi 7
điều răn với một cái thang gãy và thùng sơn trắng bị đổ. Cuối cùng, nó là con vật
đầu tiên đi bằng hai chân sau.
Minimus
Một chú lợn nhà thơ viết các bài quốc ca thứ hai và thứ ba của Trại
súc vật sau khi bài "Beasts of England" bị cấm.
Những chú lợn con
Ngụ ý là những đứa trẻ của Napoleon (dù không được viết rõ trong
tiểu thuyết) và là thế hệ những con vật đầu tiên thực sự thấm nhuần tư tưởng bất
bình đẳng giữa các loài vật của nó.
Những con lợn trẻ
Bốn con lợn phàn nàn về việc Napoleon giành quyền quản lý trang
trại nhưng nhanh chóng bị bịt miệng và sau này bị hành quyết.
Pinkeye
Một con lợn nhỏ chỉ được đề cập đến một lần; nó là con lợn để nếm
thức ăn của Napoleon nhằm đảm bảo nó không bị bỏ thuốc độc, để đối phó với những
lời đồn đại về một âm mưu ám sát nhằm vào Napoleon.
Con người
Chủ cũ của trang trại, Jones là một người nghiện rượu nặng và
các con vật nổi dậy chống lại ông sau khi ông đã uống quá nhiều tới mức không
thèm chăm sóc hay cho chúng ăn. Nỗ lực của Jones để chiếm lại trang trại đã thất
bại trong Trận Cowshed. Ông đại diện cho các kiểu nhà nước cũ bị cách mạng lật
đổ.
Frederick
Người chủ cứng rắn của Pinchfield, một trang trại được quản lý tốt
ở bên cạnh. Ông mua gỗ từ các con vật bằng tiền giả và sau đó tấn công chúng,
phá huỷ chiếc cối xay gió nhưng cuối cùng bị đánh bại trong Trận Windmill. Có
những câu chuyện về việc ông đối xử thô bạo với các con vật, như quẳng những
con chó vào trong một lò sưởi. Pinchfield là trang trại nhỏ hơn trang trại
Foxwood của Pilkington nhưng được điều hành hiệu quả hơn, và Frederick trong một
thời gian ngắn đã tham gia vào một "liên minh" với Napoleon bằng cách
đề nghị mua gỗ từ nó nhưng sau đó đã phá vỡ thoả thuận và gây ra một cuộc tấn
công đẫm máu vào Trại súc vật. Ông ta được cho là đại diện cho các nhà nước đồng
minh với chế độ cũ và cuộc tấn công của ông ta tượng trưng cho việc dập tắt sự
ra đời một kiểu nhà nước mới (ví dụ như quân chủ Phổ tấn công vào Pháp khi nước
này xảy ra cách mạng).
Người chủ dễ tính nhưng xảo quyệt của Foxwood, một trang trại
láng giềng với toàn cỏ dại, như được miêu tả trong cuốn sách. Ở cuối cuộc chơi,
cả Napoleon và Pilkington đều có quân Át Bích và sau đó bắt đầu đánh nhau ầm ỹ.
Pilkington và trang trại Foxwood dựa trên Hoa Kỳ: Foxwood được miêu tả là lớn
hơn Pinchfield, nhưng không được điều hành hiệu quả. Quân Át Bích và cuộc tranh
cãi giữa Napoleon và Pilkington biểu tượng cho vũ khí hạt nhân và chiến tranh lạnh
Ông. Whymper
Một người đàn ông được Napoleon thuê để làm quan hệ công chúng của
Trại súc vật với loài người. Whymper được sử dụng như một người trung gian
trong việc buôn bán thương mại với xã hội loài người những đồ mà các con thú
không thể tự chế tạo: ban đầu là một sự cần thiết thực sự bởi những con thú
không thể tự chế tạo các thành phần của cối xay gió, nhưng cuối cùng Whymper được
dùng để mua những đồ xa xỉ như rượu cho các con lợn.
Ngựa và
lừa
Có bốn nhân vật ngựa chính: Boxer, Clover,
và Mollie, là những con ngựa, và Benjamin, là
một con lừa. Boxer là một lao động trung thành, tử tế và luôn cống hiến. Về thể
chất nó là con vật khoẻ nhất trang trại, nhưng ngây thơ và chậm chạp, điều này
khiến nó luôn nói "Tôi sẽ làm việc nhiều hơn nữa" và "Napoleon
luôn đúng" dù có tình trạng tham nhũng. Clover là bạn của Boxer, luôn chăm
sóc Boxer, và nó cũng là con vật luôn chăm lo cho các con ngựa khác, và nói
chung các con vật khác (như những con vịt được nó che chở giữa hai chân trước
và bụng trong bài phát biểu của Thủ lĩnh). Mollie là con ngựa cái trẻ kiêu
ngạo, luôn nghĩ về bản thân, thích hưởng lạc và thích đeo ruy băng trên bờm, ăn
các cục đường, và bị con người làm hư chăm sóc kỹ lưỡng. Nó nhanh chóng rời bỏ
đến trang trại khác và chỉ được đề cập tới một lần. Benjamin là một trong những
con vật sống lâu nhất, và cũng là một trong số ít biết đọc. Nó
là người bạn rất trung thành của Boxer, và không hề làm gì để cảnh báo các con
vật khác về sự tham nhũng của các con lợn, (mà nó thầm nhận ra ngày càng trở
nên trầm trọng). Khi được hỏi nó thấy hạnh phúc hơn lúc trước hay sau Cách
mạng, Benjamin nói, "Những con lừa sống rất lâu. Các bạn chưa từng thấy
một con lừa chết." Nó sống yếm thế và bi quan, câu nói thường xuyên của nó
là; "Cuộc sống sẽ tiếp diễn như nó vẫn tiếp diễn - có nghĩa là, xấu
xa". Nhưng nó cũng là một con vật khôn ngoan nhất trang trại, và có thể
"đọc tốt như bất kỳ một con lợn nào".
Các con
vật khác
Muriel
Một con dê già cả và khôn ngoan là bạn của mọi con vật trong
trang trại. Nó, giống như Benjamin và Snowball, là một trong số ít con vật
trong trang trại biết đọc (với một số khó khăn bởi đầu tiên nó phải đánh vần từ
ra mồm đã) và giúp Clover phát hiện ra rằng Bảy điều răn đã liên tục bị thay đổi.
Những con chó con
Con của Jessie và Bluebell, bị Napoleon lấy đi từ khi sinh để
làm lực lượng an ninh của nó. Những con chó này được huấn luyện để trở nên xấu
xa, tới mức nhiều con vật bị chúng xé nhỏ gồm cả bốn con lợn trẻ, một con cừu
và nhiều con gà. Chúng cũng định làm thế với Boxer, vì đã chặn một con chó dưới
chân mình. Những con chó đã xin ân xá, và theo lệnh của Napoleon, Boxer trả tự
do cho những con chó con.
Con quạ Moses
Một con chim già thỉnh thoảng tới trang trại với những câu truyện
cổ tích về một nơi ở trên trời được gọi là Núi bánh kẹo, nơi nó nói các con vật
sẽ được tới sau khi chết — nhưng chỉ khi chúng làm việc chăm chỉ. Nó được coi
là đại diện của các thế lực tôn giáo, và Núi bánh kẹo được cho là hình ảnh của
Thiên đường sau khi chết dành cho các con vật. Nó bỏ thời gian để khiến các con vật tin vào Núi bánh kẹo,
và không hề làm việc gì. Nó cảm thấy không bình đẳng so với các con vật khác vì
thế nó đã bỏ đi sau cuộc nổi loạn, cho mọi con vật được cho là bình đẳng. Tuy
nhiên, ở đoạn sau cuốn sách nó quay lại trang trại và tiếp tục tuyên bố về sự
hiện hữu của Núi bánh kẹo. Các con vật khác bối rối trước thái độ của những con
lợn với Moses; chúng cho rằng những lời nói của nó là vô nghĩa, nhưng cho phép
nó ở lại trang trại. Những con lợn làm việc này để mang lại một hy vọng về một
cuộc sống thứ hai hạnh phúc cho các con vật, có lẽ để giữ đầu óc chúng luôn hướng
tới Núi bánh kẹo chứ không phải về một cuộc nổi dậy. Cuối truyện, Moses là một
trong số ít con vật nhớ về cuộc nổi dậy, cùng với Clover, Benjamin, và những
con lợn.
Những con cừu
Chúng có tầm hiểu biết hạn chế về tình hình nhưng lại mù quáng ủng
hộ các lý tưởng của Napoleon. Chúng thường nhắc đi nhắc lại câu "bốn chân
tốt, hai chân xấu". Ở cuối truyện, một trong Bảy điều răn được sửa sau khi
những con lợn đã học đi trên hai chân sau và câu nói của chúng đổi thành
"bốn chân tốt, hai chân tốt hơn". Những con lợn có thể dựa vào chúng
để tiêu diệt bất kỳ sự phản kháng nào từ những con vật khác. Nó là hình ảnh của
những người không có tầm nhìn sáng suốt, dễ dàng bị điều khiển bởi kẻ cầm quyền
Những con gà
Chúng đập vỡ những quả trứng thay vì trao nó cho những kẻ cầm
quyền cao hơn (những con lợn), những kẻ luôn muốn đem trứng bán cho con người.
Những con bò
Sữa của chúng bị những con lợn ăn trộm, lũ lợn cũng học cách vắt
sữa bò, và biến nó trở thành cháo khoai tây sữa hàng ngày cho chúng trong khi
những con vật khác không có được bất cứ thứ gì xa xỉ.
Nguồn
gốc
George Orwell đã viết bản chép tay năm 1943 và 1944 theo những
kinh nghiệm của ông trong cuộc Nội chiến Tây Ban Nha, mà ông miêu tả trong
cuốn Homage to Catalonia năm
1938.
Trong lời nói đầu của một ấn bản tiếng Ukraina năm 1947 cuốn
Animal Farm ông đã giải thích cách thoát khỏi những cuộc thanh trừng trong cuộc
chiến tại Tây Ban Nha đã dạy ông "sự dễ dàng thế nào để việc tuyên
truyền chuyên chế có thể kiểm soát ý kiến của những người đã được khai sáng tại
các quốc gia dân chủ." Điều này thúc đẩy Orwell thể hiện và mạnh mẽ
lên án cái ông đã nhìn thấy như là tình trạng tham nhũng đã bóp méo các lý
tưởng chủ nghĩa nhân đạo nguyên thuỷ.
Trong lời nói đầu đó Orwell cũng miêu tả cái mang cho ông ý
tưởng đặt nội dung cuốn sách trong một trang trại:
...Tôi thấy một chú bé, có lẽ mười tuổi, lái một chiếc xe ngựa
lớn dọc theo một con đường hẹp, quất ngựa bất cứ khi nào muốn rẽ. Điều đó khiến
tôi nghĩ rằng nếu những con vật đó nhận thức được sức mạnh của chúng, chúng ta
sẽ không có quyền lực với chúng, và rằng con người khai thác các con vật theo
cách mà những người giàu khai thác người vô sản.
Orwell đã gặp phải nhiều khó khăn khi tìm cách xuất bản cuốn
sách. Bốn nhà xuất bản từ chối; một ban đầu đã chấp nhận nhưng sau đó từ chối
sau khi tham vấn với Bộ thông tin Anh Quốc.[10][11] Cuối
cùng Secker and Warburg đã
xuất bản ấn bản đầu tiên 1945.
Ý
nghĩa
Tại Khối
Đông Âu cả Animal Farm và Nineteen Eighty-Four sau này đều có trong danh
sách sách cấm cho tới die Wende năm
1989, và chỉ có được trên các mạng lưới Samizdat phe
nhóm.[12]
Trận Windmill trong tiểu thuyết được
Sant Singh Bal[ai nói?] coi
là "thuộc những đoạn quan trọng tạo nên điều cốt lõi của cuốn tiểu
thuyết."[13] Harold
Bloom cho rằng trận đánh này lấy cảm hứng từ cách mạng Pháp, rằng "Trận Windmill đã
gióng một tiếng chuông đặc biệt: sự đẩy lùi Công tước Brunswick năm 1792, sau
cuộc ném bom của phổ khiến cối xay gió Valmy nổi
tiếng."[14] Trái
lại, Peter Edgerly Firchow và Peter Hobley Davison cho rằng trong đời thực, với
những sự kiện trong Animal Farm phản ánh những gì diễn ra
tại Liên Xô, trận đánh tưởng tượng này thể hiện Cuộc chiến tranh giữ nước vĩ đại (Thế chiến II),[15] đặc
biệt là Trận Stalingrad và Trận Moscow.[16] Activity
Pack của Prestwick House về Animal Farm cũng coi Trận
Windmill là một hình ảnh của Thế chiến II, trong khi lưu ý rằng "xúc tác
cho Trận Windmill, dù, kém rõ ràng hơn."[17] Trong
trận đánh, Fredrick đã đào các hố và những nơi đặt thuốc
nổ bên trong, và nó được "Toàn thể các con vật, ngoại
trừ Napoleon" yểm hộ; nhà xuất bản đã đổi nó từ "Mọi con vật, gồm cả
Napoleon" để công nhận quyết định của Joseph Stalin ở
lại Moscow khi người Đức tiến công.[18] Trận
Cowshed thì thể hiện cuộc xâm lược của liên quân vào nước Nga Xô viết năm
1918,[16] và
thất bại của Bạch vệ trong cuộc Nội chiến Nga.[15]
Như Orwell đã nói, tác phẩm của ông không ám chỉ bất kỳ nước
nào, do đó các sự kiện trong cuốn sách có thể được suy diễn theo rất nhiều
hướng khác nhau (trên đây chỉ là 2 hướng suy diễn trong số đó), bởi rất nhiều
cuộc cách mạng tại các quốc gia khác nhau (Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Ấn Độ, Thổ Nhĩ
Kỳ...) có những sự kiện tương đồng với cuốn sách.
Những
nỗ lực tìm kiếm một nhà xuất bản
Trong Thế chiến II mọi
việc trở nên rõ ràng với Orwell rằng một tác phẩm văn học bị suy diễn là chống
Liên Xô (dù Orwell đã nói rõ rằng tác phẩm của mình không ám chỉ bất kỳ nước
nào) không phải là thứ mà hầu hết các nhà xuất bản lớn sẽ đụng vào — gồm
cả nhà xuất bản thường xuyên của ông Gollancz. Ông
cũng đã nộp bản đánh máy tới Faber and Faber, nơi
nhà thơ T. S. Eliot (người là một đạo diễn phim) cũng từ
chối nó; Eliot đã viết thư trả lời Orwell ca ngợi "văn hay" và
"tính chính trực cơ bản" của nó nhưng tuyên bố rằng họ sẽ chỉ chấp
nhận xuất bản nó nếu có được một số thiện cảm cho quan điểm "mà tôi cho
rằng nói chung là Trotskyite". Eliot đã nói ông thấy quan điểm "không
thuyết phục", và chắc rằng những con lợn được tạo ra cho sự điều hành tốt
nhất của trang trại; ông giả định rằng một số người có thể cho rằng "điều
gì cần thiết.. không phải là thêm công kích chủ nghĩa cộng sản mà thêm nhiều
con lợn có đầu óc hướng tới cộng đồng".[19][20]
Một nhà xuất bản ông tìm kiếm trong cuộc chiến, ban đầu chấp
nhận Animal Farm, sau đó đã từ chối cuốn sách sau khi một quan chức
tại Bộ thông tin cảnh
báo ông[21] —
dù người được cho là đã ra lệnh này sau đó bị phát hiện là một điệp viên Liên Xô.[22] Nhà
xuất bản sau đó viết thư cho Orwell, nói:[23]
Nếu cuốn sách chỉ đề cập chung tới những kẻ độc tài và những thể
chế độc tài như Ngài nói thì việc xuất bản không có vấn đề gì, nhưng nó lại
không như vậy, như tôi thấy hiện nay, vì gợi liên tưởng đến toàn bộ quá trình
phát triển của Nga Xô viết và hai nhà lãnh đạo của nó [Lenin và Stalin], vì thế
nó chỉ có thể gây liên tưởng đến nước Nga, chứ không phải bất kỳ một quốc gia
nào khác.
Một điều khác: nó sẽ bớt gây hấn hơn nếu loài vật thống trị
trong cuốn sách không phải là những con lợn. Tôi nghị việc lựa chọn lợn làm
loài thống trị chắc chắn gây cảm giác xúc phạm tới nhiều người, và đặc biệt tới
những người dễ tự ái, như người Nga.
Dù được viết năm 1943, Animal Farm mãi tới năm
1945 Animal Farm mới được xuất bản vì tình trạng khan hiếm giấy và lo ngại làm
xấu đi quan hệ liên minh Anh-Xô.[cần dẫn nguồn]
Vấn
đề "Tự do báo chí" tại Anh
Orwell lúc đầu đã viết một lời nói đầu phàn nàn về sự kiểm duyệt
tự thân của Anh và làm thế nào người dân Anh đã bị đàn áp trong việc chỉ trích
Liên Xô, đồng minh trong Thế chiến II của họ. "Sự thật tai hại về kiểm duyệt văn học tại Anh là bởi nó
hầu như là tự nguyện. ... Mọi thứ đang được giữ đúng đắn bên ngoài báo chí
Anh, không phải bởi vì Chính phủ can thiệp mà bởi một thoả thuận chung ngầm
rằng 'nó sẽ không được làm' để đề cập tới sự thực đặc biệt đó."
Chính đoạn lời nói đầu cũng bị kiểm duyệt và vào tháng 6 năm 2009 vẫn chưa được
xuất bản trong hầu hết các ấn bản của cuốn sách.[10][24] Vợ
ông Eileen Blair đã
làm việc trong cuộc chiến tại Bộ thông tin kiểm
duyệt báo chí.
Secker và Warburg đã xuất bản phiên bản đầu tiên của Animal Farm
năm 1945 mà không có đoạn mở đầu. Tuy nhiên, nhà xuất bản đã để không gian cho
một lời nói đầu trong bản in thử của tác giả. Vì những lý do chưa được biết,
không lời nói đầu nào được cung cấp và toàn bộ số trang đã phải làm lại ở những
phút cuối cùng.[25][26]
Nhiều năm sau, năm 1972, Ian Angus đã tìm thấy bản đánh máy gốc
có nhan đề "Tự do Báo chí", và Bernard Crick đã xuất bản nó, cùng với
lời nói đầu của chính ông trong The
Times Literary Supplement ngày 15 tháng 9 năm 1972[25] as
"How the essay came to be written".[26] Bản
thử của Orwell chỉ trích sự tự kiểm duyệt của báo chí Anh, đặc biệt trong việc
đàn áp những miêu tả không tâng bốc Stalin và chính phủ Liên Xô.[26] Bản
thử này cũng xuất hiện trong ấn bản Animal Farm tại Italia năm 1976, với một
lời giới thiệu khác nữa của Crick, tuyên bố là ấn bản đầu tiên có lời nói đầu.[25] Các
nhà xuất bản khác vẫn ngần ngại in nó.
Những
đề cập văn hoá
Những đề cập tới cuốn tiểu thuyết thường xuất hiện trong các tác
phẩm khác của văn hoá đại chúng, đặc biệt trong âm nhạc và các show truyền
hình.
Biến
thể
Animal Farm đã hai lần được chuyển thể thành
phim. Animal
Farm năm 1954 là phim truyện hoạt hình và phim Animal Farm năm
1999 là một phiên bản TV live action, cả hai đều khác biệt so với tiểu thuyết.
Trong bộ phim năm 1954 Napoleon bị lật đổ trong một cuộc cách mạng thứ hai
trong khi trong bộ phim năm 1999 chế độ của Napoleon tự sụp đổ, như trường hợp
xảy ra ở Liên Xô.
Xuất
bản
Ngày 17 tháng 7 năm 2009, Amazon.com đã
rút một số tít của Amazon
Kindle, gồm cả Animal Farm và Nineteen Eighty-Four của George
Orwell, khỏi danh sách bán, người mua trả lại, và xoá các khoản trong
các thiết bị của người mua sau khi phát hiện ra rằng nhà xuất bản thiếu một số
quyền để xuất bản những cuốn đang bị nghi vấn.[27]
Các ghi chú và chú giải của những cuốn sách do những người sử
dụng viết trên thiết bị của họ cũng bị xoá.[28]
Sau khi hành động này dẫn tới những lời phản đối và so sánh với
chính Nineteen Eighty-Four, người phát ngôn của Amazon Drew
Herdener đã nói rằng công ty "… đang thay đổi những hệ thống của chúng tôi
để trong tương lai chúng tôi sẽ không xoá bỏ các cuốn sách khỏi các thiết bị
của khách hàng trong những hoàn cảnh như vậy."[29]
Năm 2013, bản dịch tiếng Việt của sách được Công ty Nhã Nam và
Nhà xuất bản Hội nhà văn ấn hành dưới nhan đề Chuyện ở nông trại.
No comments:
Post a Comment